دیسک کمر زمانی به وجود میآید که دیسک بین مهرهای که بالشتکهای ژلاتینی بین مهرههای ستون فقرات هستند، پاره شده یا بیرونزده شود. این اتفاق میتواند به عصبهای نخاعی فشار وارد کند و به درد، بیحسی و ضعف در بازوها یا پاها بینجامد. این عارضه سالانه حدود 2 درصد از جمعیت را تحت تاثیر قرار میدهد. دیسک شایعترین علت درد گردن یا بازو، کمر یا پا (سیاتیک) است. این دیسک میتواند در هر نقطهای از ستون فقرات اتفاق بیفتد. طیف وسیعی از علائم دیسک کمر از خفیف تا ناتوانکننده وجود دارد.
علائم دیسک کمر
دیسکهای بین مهرهای مانند بالشتکهای ژلهای هستند که بین مهرههای ستون فقرات قرار گرفتهاند. آنها از یک هسته نرم و ژلمانند در مرکز و یک لایه بیرونی محکمتر تشکیل شدهاند که شبیه به یک دونات ژلهای است. باگذشت زمان، لایه بیرونی دیسک میتواند ضعیف شود و ترک بخورد. اگر این اتفاق بیفتد، ماده ژلهای داخلی میتواند از طریق پارگی نشت کند. به این عارضه پارگی دیسک کمر یا فتق دیسک کمر میگویند. نشت مواد دیسک میتواند به اعصاب نخاعی مجاور فشار وارد کند و باعث درد کمر، بیحسی و ضعف در بازوها یا پاها (سیاتیک) شود. برخی از علائم شایع دیسک کمر عبارتاند از:
- درد کمر بهصورت مستمر
- درد موقع پیادهروی و ورزش
- پرفتگی و اسپاسم عضلات پا
- سیاتیک
- ضعفهای عضلانی در پاها
- گزگز و بیحس شدن پاها و…
دلایل بروز علائم دیسک کمر
عوامل متعددی میتوانند در افزایش خطر ابتلا به دیسک کمر نقش داشته باشند، از جمله:
- سن: با افزایش سن، دیسکها به طور طبیعی فرسوده و ضعیف خواهند شد.
- وزن اضافی: اضافهوزن فشار بیشتری به دیسکها، بهخصوص دیسکهای کمر وارد میکند.
- حرکات تکراری: انجام حرکات تکراری، مانند بلندکردن یا خمشدن، میتواند دیسکها را تحتفشار قرار دهد.
- آسیب ناگهانی: بلندکردن یا پیچاندن ناگهانی ستون فقرات میتواند منجر به پارگی دیسک شود.
علاوه بر موارد فوق، موارد زیر نیز میتوانند در ابتلا به دیسک کمر نقش داشته باشند:
- سابقه خانوادگی: اگر سابقه فتق دیسک در خانواده شما وجود دارد، ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به آن باشید.
- سیگارکشیدن: سیگارکشیدن میتواند جریان خون به دیسکها را کاهش دهد و آنها را ضعیفتر کند.
- وضعیتهای خاص پزشکی: برخی از شرایط پزشکی، مانند آرتریت روماتوئید، میتوانند خطر ابتلا به فتق دیسک را افزایش دهند.
اگر دچار کمردرد یا سایر علائم دیسک کمر هستید، برای تشخیص و درمان مناسب به پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی مراجعه کنید.
روشهای درمانی غیرجراحی در کلینیک تخصصی طب فیزیکی و درد امید
طب فیزیکی و درد
تشخیص علائم دیسک کمر
پزشک شما برای تشخیص علل ایجاد پارگی یا فتق دیسک کمر و بررسی علایم آن، یک معاینه کامل انجام میدهد. برای بررسی وضعیت شما، پزشک ممکن است برخی از موارد زیر را انجام دهد:
- بررسی سابقه پزشکی شما: شامل سابقه کمردرد، آسیبها یا سایر شرایط پزشکی شما.
- معاینه فیزیکی: ارزیابی دامنه حرکتی، قدرت عضلانی، رفلکسها و حس شما در ناحیه آسیبدیده.
- معاینات عصبی: بررسی توانایی شما در راهرفتن، تعادل و احساس سوزنسوزنشدن یا بیحسی.
سپس، پزشک معمولا برای تایید تشخیص و تعیین شدت دیسک، انواع تستهای تشخیصی مثل آزمایشات خون، تصویربرداری و الکترمیوگرافی را تجویز میکند. انجام برخی از تستهای تشخیصی زیر برای بررسی بیشتر وضعیت شما ضروری است:
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): این روش دقیقترین تصویر از ستون فقرات، دیسکها و اعصاب شما را ارائه میدهد.
- اشعه ایکس: میتواند به رد سایر علل کمردرد یا گردن، مانند شکستگی استخوان، کمک کند.
- توموگرافی کامپیوتری (CT): تصاویر دقیقتری از استخوانها و دیسکهای ستون فقرات شما را نسبت به اشعه ایکس ارائه خواهد داد.
- الکترومیوگرافی یا تست عصب و عضه (EMG/NCS): نوار عصب و عضله میتواند فعالیت الکتریکی عضلات و اعصاب شما را ارزیابی کند. این روش میتواند در شناسایی اعصابی که تحت تاثیر دیسک کمر قرار گرفتهاند، مفید باشد.
- آزمایش خون: پزشک متخصص ممکن است جهت بررسی عوامل زمینه ساز مثلاً مشکلات هورمونی، کمبود ویتامین دی و سایر ویتامینها و مواد معدنی، کم خونی و … که در ایجاد آسیب به دیسک کمر و کانال نخاعی و عضلات ناحیه کمر موثر بوده است، از انجام تست خون استفاده کند.
چه زمانی برای علائم دیسک کمر باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در بسیاری از موارد، درد ناشی از دیسک کمر را میتوان با اقدامات ساده در منزل تسکین داد. اما اگر با شرایط زیر مواجه هستید، باید به پزشک مراجعه کنید:
- تداخل درد با فعالیتهای روزانه: اگر درد به حدی شدید است که انجام فعالیتهای روزمره مانند رفتن به سرکار را دشوار میکند.
- عدم بهبود علائم: اگر علائم شما بعد از چهارتا شش هفته به طور قابلتوجهی بهبود نیافته یا بدتر شده است.
- مشکلات عملکرد مثانه یا روده: اگر دچار بیاختیاری ادرار یا مدفوع شدهاید.
- بیحسی یا ضعف اندامها: اگر در بازوها، دستها یا پاها دچار سوزنسوزنشدن، بیحسی یا ضعف هستید.
- مشکل در راهرفتن یا ایستادن: اگر در راهرفتن یا ایستادن عادی مشکل دارید.
اگر دچار کمردرد یا علائم دیگری هستید که ممکن است نشاندهنده دیسک کمر باشد، برای معاینه و درمان به پزشک مراجعه کنید.
رفع نشانه های دیسک کمر در کلینیک امید
در کلینیک امید، ما به شما کمک خواهیم کرد تا از درد و ناراحتی ناشی از دیسک کمر رهایی یابید و به زندگی بدون محدودیت بازگردید. متخصصین مجرب ما با استفاده از روشهای غیرجراحی و کم تهاجمی مختلف، از جمله دارو درمانی، درمانهای دستی، فیزیوتراپی، تزریقات تخصصی به شما در رفع علائم دیسک کمر و بهبود کیفیت زندگیتان یاری میرسانند.
مزایای مراجعه به کلینیک امید
برخی از مزایای مراجعه به کلینیک امید برای درمان دیسک کمر عبارتاند از:
- متخصصین مجرب و با دانش: پزشکان متخصص طب فیزیکی و درد و فیزیوتراپیستهای ما با سالها تجربه در درمان دیسک کمر، جدیدترین روشهای درمانی را برای ارائه بهترین نتیجه به شما به کار میبرند.
- درمان های متنوع غیرجراحی: ما طیف گستردهای از روشهای درمانی را ارائه میدهیم تا بتوانیم روشی مناسب و موثر، در عین حال کمریسک و کمهزینه را که شما با آن احساس بهتری دارید را بیابیم.
- برنامه درمان پلکانی: ما برای هر بیمار یک فرآیند درمانی شخصی طراحی میکنیم تا نیازها و شرایط خاص او را برآورده سازد. برنامه درمانی پلکانی ابتدا از روشها و درمانهای سادهتر و کمهزینه و کمریسکتر شروع شده و با تشخیص و نظارت پزشک رفته رفته به روشهای تخصصیتر و موثرتر پیش خواهد رفت.
- محیطی آرام و حمایتی: ما فضایی آرام و حمایتی را برای شما ساختهایم تا بتوانید در حین درمان احساس راحتی و امنیت داشته باشید.
اگر از علائم دیسک کمر رنج میبرید، میتوانید با مرکز ما تماس بگیرید و وقت مشاوره خود را با پزشکان مجرب طب فیزیکی و درد ما رزرو کنید. ما به شما کمک خواهیم کرد تا از درد و ناراحتی رهایی یابید و به زندگی بدون محدودیت بازگردید. کلینیک امید، جایی است که امید به بهبودی آغاز میشود در مواقعی که شما از سایر تخصصها و روشهای درمانی ناکام ماندهاید.
جمعبندی
دیسک کمر مشکلی شایع است که میتواند باعث درد، بیحسی و ضعف در کمر، پاها و گاهی اوقات در اندام تناسلی شود. این عارضه به دلیل بیرونزدگی یا پارگی دیسک بین مهرهای رخ میدهد که به اعصاب نخاعی فشار وارد میکند. علائم دیسک کمر میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و در برخی موارد ممکن است هیچ علامتی وجود نداشته باشد. خبر خوب این است که در اکثر موارد با روشهای درمانی غیرجراحی مانند فیزیوتراپی، دارو و تزریق میتوان آن را درمان کرد.