زانوی عقب رفته نوعی آسیب است که در اثر خم‌شدن بیش از حد زانو به سمت عقب رخ می‌دهد. این آسیب می‌تواند باعث ایجاد علائمی مانند درد شدید، تورم، ضعف در زانو و احساس بی‌ثباتی شود. حرکات اصلاحی زانوی عقب رفته، مجموعه‌ای از تمرینات ورزشی است که به‌منظور تقویت عضلات ضعیف، کشش عضلات کوتاه شده و بهبود تراز مفصل زانو طراحی شده‌اند. این تمرینات به‌تدریج وضعیت زانو را بهبود می‌بخشند.
هایپر اکستنشن زانو (Hyperextended Knee) زمانی رخ می‌دهد که زانو 10 درجه بیشتر از حالت طبیعی خود باز شده و موجب می‌شود که زانو به سمت عقب کشیده شود. این وضعیت پزشکی به‌عنوان ژنو ریکرواتوم (Genu recurvatum) نیز نام دارد. ژنو رکرواتوم در زنان به دلیل شلی رباط‌ها بیشتر پدید می‌آید و اغلب یک عامل ژنتیکی در آن دخیل است. علاوه بر شلی رباط، عوامل دیگری نیز می‌توانند در به وجود آمدن این عارضه تاثیر بگذارند. حرکات اصلاحی زانوی عقب رفته به بهبود ظاهر پاها و کاهش ناهنجاری‌های ظاهری کمک می‌کنند.
انجام حرکات اصلاحی برای زانوی عقب رفته، علاوه براینکه یکی از روش‌های درمان غیرجراحی انحرافات زانو محسوب می‌شود، فواید متعددی برای افراد مبتلا به این عارضه به همراه دارد. برخی از مهم‌ترین مزایای این تمرینات، عبارت‌اند از:
برای انجام تمرینات اصلاحی برای زانوی عقب رفته، حتما با یک فیزیوتراپیست مشورت کنید تا برنامه تمرینی مناسب برای شما طراحی شود. انجام تمرینات نادرست یا بیش از حد می‌تواند با آسیب‌دیدگی بیشتری همراه باشد.
انجام منظم حرکات اصلاحی زانوی عقب رفته، علاوه بر تقویت عضلات و بهبود انعطاف‌پذیری، کاربردهای دیگری نیز دارد. این تمرینات نه‌تنها به کاهش درد و ناراحتی ناشی از این عارضه کمک می‌کنند، بلکه به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا نیز می‌انجامند.
با انجام این تمرینات، افراد می‌توانند به فعالیت‌های روزمره خود با اطمینان خاطر بیشتری بازگردند و از انجام ورزش‌ها و فعالیت‌های موردعلاقه خود لذت ببرند. همچنین، حرکات اصلاحی به پیشگیری از پیشرفت عارضه و بروز عوارض جدی‌تر مانند آرتروز کمک شایانی می‌کنند.
پس از تشخیص زانوی عقب رفته، انجام تمرینات خاص برای بهبود دامنه حرکتی و تقویت عضلات اطراف مفصل بسیار مهم است. انتخاب تمرینات مناسب و تدوین برنامه تمرینی شخصی‌سازی شده، باتوجه‌به نوع آسیب و شدت آن، توسط پزشک یا فیزیوتراپیست انجام می‌شود.
یک حوله را پشت زانوی خود قرار دهید و سعی کنید زانوی خود را به سمت بالا فشار دهید. این حرکت را به مدت 6 ثانیه نگه دارید و سپس رها کنید. این تمرین را در ست‌های 10 تا 20تایی تکرار کنید. حین انجام تمرین به‌آرامی نفس بکشید.
یک حوله را پشت زانوی خود قرار دهید و پای خود را به‌آرامی به سمت بالا بلند کنید تا زانو و ران شما زاویه 90 درجه بسازند. سپس پا را به‌آرامی پایین بیاورید. این حرکت را برای 10 تا 20 تکرار دیگر ادامه دهید. برای افزایش مقاومت می‌توانید از وزنه‌های مچ پا کمک بگیرید.
به پشت دراز بکشید و یک پا را به‌آرامی تا جایی که می‌توانید بالا بیاورید. 6 ثانیه نگه دارید و سپس به‌آرامی پایین بیاورید. این حرکت را برای هر پا در تعداد 10 تا 20 تایی انجام دهید. برای ایجاد چالش بیشتر، وزنه‌های مچ پا را به تمریناتتان اضافه کنید.
بایستید و پاهایتان را به‌اندازه عرض شانه باز کنید. سپس، زانوها را خم کنید و باسن را به سمت عقب ببرید، انگار می‌خواهید روی صندلی بنشینید. دقت داشته باشید که زانوهایتان از نوک انگشتان پا جلوتر نرود. چند ثانیه در این حالت بمانید و سپس آرام به حالت اول برگردید. این حرکت را در ۳ ست، هر ست ۱۰ تا ۱۵ تکرار انجام دهید. اگر در انجام اسکات بدون تکیه‌گاه احساس راحتی نمی‌کنید، می‌توانید این حرکت را با تکیه‌دادن به دیوار انجام دهید.
یک پله یا جعبه محکم انتخاب کنید. یک پا را روی پله قرار دهید و بدن را به سمت بالا بکشید تا پای دیگر نیز به پله برسد. سپس، یک پا را به‌آرامی پایین بیاورید و حرکت را تکرار کنید. برای افزایش شدت، می‌توانید از وزنه‌های مچ پا استفاده کنید. این حرکت را در ۳ ست ۱۰ تا ۱۵ تکرار برای هر پا انجام دهید.
استفاده از دستگاه بیوفیدبک می‌تواند به بهبود سریع‌تر وضعیت زانو کمک کند. این دستگاه با ارائه بازخورد لحظه‌ای در مورد زاویه مفصل زانو، به شما کمک می‌کند تا حرکات را به‌درستی انجام دهید و عضلات مناسب را فعال کنید. همچنین، می‌توانید پیشرفت خود را در کاهش هایپر اکستنشن زانو ببینید.
هزینه درمان با حرکات اصلاحی زانوی عقب رفته بسته به عوامل مختلفی می‌تواند متفاوت باشد. بسته به‌شدت مشکل و نیازهای فردی، ممکن است انواع مختلفی از حرکات اصلاحی تجویز شود که هر کدام هزینه متفاوتی دارند. همچنین، تعداد جلسات مورد نیاز برای بهبودی کامل به طور مستقیم بر هزینه‌ها تاثیر می‌گذارد؛ حتی ممکن است هزینه حرکات تمرینی در مشکلات متفاوت مانند حرکات اصلاحی زانوی ضربدری متفاوت باشد. برای اطلاع دقیق از هزینه‌های درمان، بهتر است به یک فیزیوتراپیست یا کلینیک تخصصی حرکات اصلاحی مراجعه کنید.
در کلینیک تخصصی حرکات اصلاحی امید، برنامه‌های درمانی جامع و تخصصی برای اصلاح زانوی عقب رفته ارائه می‌شود. با استفاده از ترکیبی از تمرینات تقویتی، کششی و درمانی دستی، فیزیوتراپیست‌های ما به بیماران کمک خواهند کرد تا قدرت عضلات اطراف زانو را افزایش دهند، انعطاف‌پذیری را بهبود بخشند و تراز مفصل را اصلاح کنند. این رویکرد جامع به بیماران امکان می‌دهد تا به‌سرعت به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند و از درد و ناراحتی ناشی از این عارضه رهایی یابند. علاوه بر ارائه خدمات حرکات اصلاحی، بخش ارتوپدی فنی در کلینیک امید نیز با ارائه ارتزهای تخصصی مناسب مانند زانوبندهای طبی برای کف انحرفات خاص زانو، روند کنترل و درمان زانوی عقب رفته را تسریع و بهبود می بخشد.
فرآیند درمانی در کلینیک امید به‌صورت خلاصه به این ترتیب ارائه خواهد شد:
جمع‌بندی
انجام منظم و صحیح حرکات اصلاحی زانوی عقب رفته، کلید اصلی بهبود وضعیت این عارضه و بازگشت به یک زندگی فعال و بدون درد است. با تقویت عضلات اطراف زانو، افزایش انعطاف‌پذیری و اصلاح تراز مفصل، می‌توان به‌طور قابل‌توجهی از علائم این عارضه کاست و از پیشرفت آن جلوگیری کرد. با صبر و حوصله و انجام منظم تمرینات، می‌توانید به نتایج مطلوب دست پیدا کنید و از مزایای بلندمدت حرکات اصلاحی بهره‌مند شوید.