سندرم گیلن‌باره (GBS)، بیماری نادر و پیچیده‌ای است که به‌طور ناگهانی می‌تواند سیستم عصبی را درگیر کند. علی‌رغم نادر بودن، این بیماری به دلیل عوارض جدی و نیاز به مراقبت‌های ویژه در بیمارستان، از اهمیت بالایی برخوردار است. در ادامه، به بررسی روشهای درمان گیلن باره خواهیم پرداخت. با شناخت بهتر این بیماری، می‌توان به درمان سریع‌تر و موثرتر آن امیدوار بود.
سندرم گیلن‌باره یک بیماری خودایمنی نادر است که در آن سیستم ایمنی بدن به‌اشتباه به اعصاب محیطی حمله می‌کند. این بیماری با علائمی مانند بی‌حسی، مورمور و ضعف عضلانی آغاز می‌شود و در صورت عدم درمان، می‌تواند به فلج کامل منجر شود. خوشبختانه، با درمان مناسب، اکثر مبتلایان به طور کامل بهبود می‌یابند. این بیماری می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما بیشترین شیوع آن در افراد بین 30 تا 50 سال مشاهده می‌شود. هرچند سندرم گیلن‌باره نادر است، اما سالانه حدود 100 هزار نفر در سراسر جهان به آن مبتلا می‌شوند. با توجه به جمعیت تقریبی 7.8 میلیارد نفری جهان، می‌توان گفت که از هر 78 هزار نفر، یک نفر در طول سال به این بیماری مبتلا می‌شود.
اگر به سندرم گیلن‌باره مبتلا باشید، احتمالا به مراقبت‌های ویژه در بخش آی‌سی‌یو بیمارستان نیاز خواهید داشت. این امر به پزشکان اجازه می‌دهد تا شما را به‌دقت زیر نظر داشته باشند، خصوصا دررابطه‌با عوارضی مانند مشکلات تنفسی یا نوسانات فشارخون. در حال حاضر، درمانی قطعی برای سندرم گیلن‌باره وجود ندارد. بااین‌حال، روشهای درمانی مختلفی وجود دارند که می‌توانند شدت بیماری را کاهش دهند و روند بهبودی را تسریع کنند.
دو روش اصلی برای درمان گیلن باره عبارت‌اند از:
یکی از روشهای موثر برای درمان گیلن باره، تزریق ایمونوگلوبولین داخل وریدی (IVIG) است. ایمونوگلوبولین‌ها نوعی پروتئین هستند که توسط سیستم ایمنی بدن تولید می‌شوند و نقش مهمی در مقابله با عفونت‌ها دارند. این پروتئین‌ها مانند آنتی‌بادی عمل می‌کنند و به عوامل بیماری‌زا می‌چسبند تا آن‌ها را از بین ببرند.
در روش درمانی IVIG، ایمونوگلوبولین‌های سالم از خون اهداکنندگان سالم گرفته شده و به صورت وریدی به بیمار تزریق می‌شود. این ایمونوگلوبولین‌ها به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند تا فعالیت خود را تنظیم کند و جلوی حمله به اعصاب را می‌گیرند.
پلاسمافرزیس که به آن جایگزینی پلاسما هم می‌گویند، یک روش درمان گیلن باره است که برای حذف مواد مضر از خون استفاده می‌شود. پلاسما بخش مایع خون و حاوی پروتئین‌ها، مواد مغذی و برخی مواد زائد است. در بیماری‌هایی مثل سندرم گیلن‌باره، برخی آنتی‌بادی‌های مضر در پلاسما وجود دارند که به اعصاب محیطی حمله می‌کنند.
در این روش، خون از بدن فرد گرفته شده و به یک دستگاه مخصوص منتقل می‌شود. در این دستگاه، پلاسما از سایر اجزای خون جدا می‌شود. سپس، پلاسمای آلوده با یک محلول جایگزین شده و گلبول‌های خون سالم به بدن بیمار بازگردانده می‌شوند. بدن به‌سرعت پلاسمای جدید تولید می‌کند.
با حذف آنتی‌بادی‌های مضر از پلاسما، پلاسمافرزیس به کاهش التهاب در اعصاب و تسریع روند بهبودی کمک می‌کند. این روش درمانی به‌ویژه در مراحل اولیه بیماری و زمانی که علائم به‌سرعت در حال پیشرفت هستند، موثر است.
پس از بهبود اولیه و در ادامه روشهای ایمونوتراپی، روش های توانبخشی مانند کاردرمانی، فیزیوتراپی، گفتاردرمانی، دارودرمانی می‌تواند به بیماران کمک کند تا توانایی‌های خود را بازیابی کرده و به فعالیت‌های روزانه خود بازگردند. هدف از درمان‌های توانبخشی، کمک به بیمار در مقابله با عوارض سندرم گیلن-باره، پیشگیری از عوارض جانبی، و تسریع روند بهبودی است. با استفاده از این روش‌ها، فیزیوتراپیست ها و کاردرمانگران به بیمار کمک می کنند تا به حداکثر توانایی‌های خود برسد و زندگی عادی خود را از سر بگیرد.
سندرم گیلن‌باره یک بیماری جدی است که نیاز به درمان فوری دارد. درمان گیلن باره مهم است؛ زیرا:
اگر این بیماری درمان نشود، می‌تواند عوارض بسیار جدی و حتی کشنده‌ای داشته باشد. به همین دلیل، شروع سریع و مناسب درمان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
در اولین نشانه‌های علائم سندرم گیلن‌باره، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. با تشخیص سریع و شروع درمان، احتمال بهبودی کامل و سریع‌تر خواهد بود. علائم هشداردهنده سندرم گیلن‌باره که نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارند عبارت‌اند از:
اگر هر یک از این علائم را در خود مشاهده کردید، بدون فوت وقت به پزشک مراجعه کنید.
بهترین روشهای درمان ایمونوتراپی برای سندورم گیلن باره، عبارت‌اند از:
علاوه بر درمان‌های اصلی، روشهای درمان‌های حمایتی نیز برای بهبود کیفیت زندگی بیمار بسیار مهم هستند:
شدت علائم و سرعت پیشرفت بیماری، بیماری‌های زمینه‌ای و داروهای مصرفی بیمار از عوامل موثر در انتخاب روش درمانی هستند.
مرکز جامع توانبخشی امید با بهره‌گیری از تیم تخصصی توانبخشی، برنامه‌های درمانی جامع و هدفمندی را برای بیماران مبتلا به سندرم گیلن‌باره ارائه می‌دهد. پس از گذراندن مراحل حاد بیماری و با بهبود شرایط عمومی، بیماران به بخش توانبخشی منتقل می‌شوند تا با کمک درمانگران مجرب، به زندگی عادی خود بازگردند. برنامه‌های توانبخشی در کلینیک امید شامل موارد زیر است:
با مراجعه به کلینیک امید، می‌توانید امیدوار باشید که با تلاش و پشتکار، به زندگی فعال و مستقل خود باز خواهید گشت.
پیام آخر
سندرم گیلن‌باره یک بیماری جدی است که می‌تواند به‌سرعت سیستم عصبی شما را درگیر کند. خبر خوب این است که اکثر افراد مبتلا به GBS با درمان مناسب، بهبودی کامل پیدا می‌کنند. بااین‌حال، فرآیند بهبودی و درمان گیلن باره ممکن است طولانی و همراه با چالش باشد.