توانبخشی دست بخش مهمی از روند بهبودی پس از جراحی تاندون است. هدف از توانبخشی دست پس از جراحی تاندون، جلوگیری از چسبندگی و ایجاد دفورمیتی، بازیابی قدرت، دامنه حرکتی و عملکرد دست آسیبدیده به شمار میرود. برنامه توانبخشی شما توسط یک متخصص کاردرمانی، باتوجهبه نوع جراحی، شدت آسیب و وضعیت سلامتی شما طراحی خواهد شد. توانبخشی دست پس از جراحی تاندون، مجموعهای از تمرینات و فعالیتها است که بهمنظور بازیابی عملکرد و قدرت دست و بازگشت به فعالیتهای روزمره پس از انجام عمل جراحی تاندون انجام میشود.
تاندونها، بافتهای محکمی هستند که عضلات را به استخوان متصل میکنند و موجب حرکت مفاصل کمک میشوند. آسیب به تاندونها، میتواند با درد، تورم و محدودیت حرکتی در دست بروز کند. جراحی تاندون برای ترمیم تاندون آسیبدیده انجام میپذیرد و پس از آن، توانبخشی برای بازگشت عملکرد دست ضروری است.
پس از جراحی تاندون دست، برنامه توانبخشی منظم برای بازیابی عملکرد و ازسرگیری فعالیتهای روزمره ضروری است. باتوجهبه تفاوت میزان آسیب در افراد مختلف، برنامه درمانی باید بهصورت شخصیسازی شده ارائه شود. با انجام برنامه توانبخشی منظم و تحتنظر کار درمانگر، میتوان پس از جراحی تاندون دست، عملکرد حرکتی را بهطور کامل بازیابی کرد و به فعالیتهای روزمره بازگشت.
بازآموزی حسی برای تقویت حس لامسه و عمقی در ناحیه آسیبدیده اندام فوقانی که تحت عمل جراحی قرار گرفته، انجام میشود. این کار با روشهای مختلفی مانند لمس ملایم ناحیه با انگشتان یا اشیا و اعمال فشار تدریجی به نقاط مختلف درحالیکه چشمان فرد بسته است، صورت میگیرد. سپس از فرد خواسته میشود تا محل دقیق لمس یا فشار را تشخیص دهد.
علاوه بر بازآموزی حسی، حرکات پسیو نیز برای حفظ دامنه حرکتی مفاصل و جلوگیری از آتروفی عضلانی ضروری است. در این حرکات، درمانگر با ملایمت مفاصل را در جهات مختلف حرکت میدهد و دامنه حرکتی را تا جایی که ممکن است و حتی کمی بیشتر، افزایش میدهد. این کار بهطورکلی بدون دخالت فعال فرد انجام میشود. موبیلیزاسیون یا mobilzation که یک تکنیک تخصصی جهت بازگشت تدریجی دامنه حرکتی مفاصل است .
از هفته سوم به بعد، میتوان بهتدریج حرکات فعال را در برنامه توانبخشی دست پس از جراحی، گنجانید. هدف اولیه در این مرحله، دستیابی به دامنه حرکتی کامل مفاصل بدون نیاز به کمک دیگران است. به عبارت دیگر، فرد باید بتواند با استفاده از عضلات دست آسیبدیده، مفاصل خود را بهطور کامل باز و بسته کند.
انجام فعالیتهای هدفمند در این مرحله میتواند بسیار مفید باشد. بهعنوانمثال، میتوان یک لیوان کاغذی یکبار مصرف را روی میز قرار داد و از فرد خواست که آن را بردارد یا از او خواست که دانههای تسبیح را یکییکی از میان انگشتان خود عبور دهد.
این تمرینات به تقویت عضلات دست و بهبود هماهنگی بین عضلات و اعصاب کمک میکنند و در نهایت منجر به بازگشت عملکرد کامل دست میشوند. حرکات قدرتی جهت دستیابی به حداکثر توان دست آسیب دیده است که به کمک وزنهها و خمیرهای درمانی مخصوص هندتراپی انجام میگردد.
توانبخشی دست پس از انجام جراحی تاندون، فواید متعددی برای بیمار به ارمغان میآورد:
توانبخشی دست به بیمار کمک خواهد کرد تا بهتدریج توانایی انجام فعالیتهای روزمره خود را که به استفاده از دست نیاز دارند مانند نوشتن، لباس پوشیدن و کار با کامپیوتر را باز یابد.
هزینه توانبخشی دست پس از جراحی تاندون میتواند بهطور قابلتوجهی متفاوت باشد و به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
در کلینیک کاردرمانی امید، ما متعهد به ارائه خدمات توانبخشی دست باکیفیت بالا به بیمارانی هستیم که تحت جراحی تاندون قرار گرفتهاند. کاردرمانگران مجرب ما همراه با نظارت پزشکان متخصص طب فیزیکی و توانبخشی با شما همکاری میکنند تا یک برنامه توانبخشی شخصیسازی شده برای نیازهای خاص شما طراحی کنند. هدف ما کمک به شما در بازیابی قدرت، دامنه حرکتی و عملکرد دستتان دراسرعوقت است. برنامه توانبخشی شما میتواند شامل تمرینات زیر باشد:
علاوه بر تمرینات در طول برنامه توانبخشی، ممکن است از اسپلینت یا آتل نیز برای کمک به محافظت از دست خود و محدودکردن حرکت آن نیاز داشته باشید. همچنین کاردرمانگر شما ممکن است روشهای دیگری مانند تحریک الکتریکی TENS یا اولتراسوند را برای کمک به بهبودی شما به کار ببرد. ما در کلینیک کاردرمانی امید از جدیدترین تجهیزات و تکنیکهای توانبخشی دست بهره میگیریم. کار درمانگران ما با تجربه و همدل هستند و به شما کمک میکنند تا به اهدافتان برسید.
جمعبندی
توانبخشی دست پس از جراحی تاندون، فرایندی ضروری برای بازیابی کامل عملکرد دست و بازگشت به فعالیتهای روزمره است. این برنامه با کاهش درد و التهاب، افزایش دامنه حرکتی و قدرت عضلات، بهبود هماهنگی و کاهش خطر چسبندگی، به بیمار کمک میکند تا بهتدریج توانایی انجام فعالیتهای روزمره خود را باز یابد.