اگر شما هم کمر درد دارید، تنها نیستید! یکی از بیماری‌های شایع بین افراد کمر درد است و روزانه افراد زیادی برای درمان آن به پزشک مراجعه میکنند. آیا می‌دانید کمر درد چیست؟ دردیکه در قسمت پایین کمر احساس می‌شود، درد کمر نام دارد. این درد میتواند به‌صورت مزمن یا شدید باشد که هر کدام به نوبه خود می‌توانند کیفیت زندگی افراد را مختل کنند.کمر درد شدید میتواند باعث محدود شدن دامنه حرکتی شود. زیرا این درد نواحی دیگر از بدن مانند پا را هم میتواند درگیر کند همچنین کیفیت خواب فرد را نیز ازبین می‌برد. به همین علت مهم است که شما در زمان مناسب به پزشک مراجعه کنید تا کیفیت زندگی خود را حفظ نمایید. در ادامه با کمر درد، روش‌های تشخیص و درمان آن آشنا می‌شوید.
در تشخیص کمر دردهای شدید، معاینه و یافتن علت درد اهمیت فراوانی دارد. این معاینات باید توسط پزشک متخصص انجام شوند. توجه کنید، علل زیادی وجود دارند که باعث تشدید کمر درد می‌شوند. در این قسمت با علل و نشانه‌های کمر درد آشنا خواهید شد.
از علل شایع کمر دردهای شدید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کمر درد علایم و نشانه‌هایی را همراه خود دارد. برخی از این نشانه‌ها عبارت‌اند از:
زمانی که با کمر درد شدید به پزشک متخصص مراجعه می‌کنید، در ابتدا معاینه بالینی انجام می‌شود. سپس در صورت نیاز از روش‌های دیگر تشخیصی مانند نوار عصب و عضله استفاده می‌کند. در نهایت برای تشخیص قطعی علت کمر درد آزمایشات خاص و تصویربرداری‌های تخصصی (رادیوگرافی و MRI) انجام می‌شود.
با مشخص شدن نتایج نوار عصب و عضله، آزمایشات و تصویر برداری درمان پلکانی را آغاز می‌کند. به این صورت که در ابتدا روش‌های ساده، کم ریسک و کم هزینه را انجام می‌دهد. اگر این درمان‌ها پاسخگو نبود روش‌های درمانی پیچیده را شروع کرده که در ادامه مطلب با آنها آشنا می‌شوید.
در ابتدای درمان، پزشکان از روش‌های درمانی معمولی شروع میکنند که این روش‌ها شامل موارد زیر هستند.
توجه کنید که این داروها باید توسط پزشک تجویز شوند و مصرف خودسرانه آنها میتواند عوارض دیگری به همراه داشته باشد.
کمپرس گرم و سرد به کاهش کمر درد کمک می‌کند. برای استفاده از کمپرس گرم باید درون کیسه آب گرم، آب جوش بریزید و آن را هر 15 تا 20 دقیقه یک‌بار روی کمر قرار دهید. همچنین می‌توانید از پدهای گرم‌کننده استفاده نمایید.
در برخی از تحقیقات گفته شده که سرما نیز میتواند کمر درد را کاهش دهد. برای استفاده از این روش باید حوله را خیس کنید یا آب درون کیسه فریزر بریزید و آن را در فریزر قرار دهید. پس از یخ زدن، آنها را از فریزیر خارج کرده و به مدت 10 تا 15 دقیقه روی کمر خود قرار دهید. توجه کنید برای استفاده از روش سرداپیشانی مانند کمپرس گرم نباید مداوم از آن استفاده کنید (روزی 3 مرتبه کافی است).
درمان دستی یا متحرک‌سازی ستون فقرات را می‌توان با دست انجام داد. درمان دستی علاوه بر کاهش درد، فشار عضلات اطراف ستون فقرات را کاهش می‌دهد، محدوده حرکتی را افزایش می‌دهد و قدرت عضلات را بهبود می‌بخشد. پس از دریافت درمان دستی، معمولاً مصرف دارو کاهش پیدا می‌کند.
مرکز جامع توانبخشی امید یکی از مراکزی است که بهترین پزشکان متخصص طب فیزیکی در آن حضور دارند. این پزشکان علاوه‌بر دانش، تجربه و مهارتی که دارند از به‌روزترین دستگاه‌ها و تجهیزات برای تشخیص صحیح علت کمر درد استفاده میکنند. با تشخیص درست علت درد، درمان پلکانی را آغاز کرده تا بتوانند با روش‌های درمانی آسان فرد را درمان کنند. منظور از رویکرد درمان پلکانی این است ابتدا انجام کارهای ساده‌تر برای درمان کمردرد به بیمار توصیه می‌شود. این توصیه ممکن است دارو، درمان دستی و یا فیزیوتراپی باشد. در بعضی موارد ممکن است تزریق تخصصی روی سه بلوک عضلانی انجام شود. در بعضی موارد ممکن است ماساژدرمانی به کاهش کمردرد کمک کند. داروهای درمان کمردرد هم متنوع است و با توجه به نیاز بیمار برای او تجویز خواهد شد. نکته مهم و قابل‌توجه این است که در رویکرد پلکانی، فرایند درمان را از روش‌های درمانی ساده آغاز می‌کنیم و به‌تدریج به‌سراغ روش‌های سخت‌تر می‌رویم اما طبیعتاً روش‌های ساده را ترجیح می‌دهیم.
زمانی که درمان‌های فوق پاسخگو نبود، روش‌های پیشرفته‌تر درمان کمر درد شروع می‌شود که شامل موارد زیر است:
تزریقات موضعی زیادی وجود دارد که برای درمان کمر درد استفاده می‌شوند. این روش‌های تزریقات شامل موارد است:
1. تزریق استروئیدی: یکی از رایج‌ترین درمان‌های کمر درد شدید، تزریق استروئید است. این تزریق باعث می‌شود تا درد شدید کمر برطرف شود و فرد نیازی به مصرف داروهای مسکن نداشته باشد. این تزریقات در اغلب موارد بیمار را از جراحی‌های سخت نجات می‌دهند.
2. تزریقات اوزون: در این روش گاز اوزون به‌وسیله سرنگ وارد پوست شده و در نزدیک‌ترین ناحیه به ستون فقرات تزریق می‌شود. با این کار کمر درد، فتق دیسک نخاع و سایر مشکلات در ستون فقرات درمان می‌شوند.
3. تزریق ژل داخل دیسک (دیسکوژل): دیسکوژل، از ترکیبات الکل، سلولز و تنگستن ساخته می‌شود و روشی برای درمان مشکلات بین مهره‌ای است. این ژل در داخل دیسک تزریق می‌شود و منجر به تغییرات مولکولی خواهد شد که به درمان کمر درد کمک می‌کند. الکل موجود در دیسکوژل باعث می‌شود تا این ترکیب ژله‌ای از فضای دیسک خارج نشود و با تغییر ساختار مولکولی ماده‌ی درون دیسک کمک می‌کند تا فشار وارد شده به آن را کاهش می‌دهد.
4. تزریق در بلوک عصبی با آر اف یا رادئوفرکوئونسی: در روش فوق سوزن‌هایی وارد نقاط دردناک کمر می‌شوند که از طریق آن امواج رادیویی به اعصاب موردنظر برسند. با این کار گرمای امواج موجب تحریک اعصاب خواهد شد که به بهبود کمر درد شدید کمک خواهد کرد.
5. تزریق اپیدورال: تزریق اپیدورال یکی دیگر از روش‌های درمانی کمر درد است. این تزریق به‌صورت مستقیم در ناحیه اپیدورال انجام می‌شود که به کاهش التهاب و درد کمک می‌کند. بیرونی‌ترین لایه پوشاننده نخاع که ریشه‌های عصبی در آن قرار دارند و خونرسانی از طریق آن انجام می‌شود، ناحیه اپیدورال است.
6. تزریق کودال: با تزریق کودال، کمر درد شدید تا حد قابل توجهی کاهش می‌یابد. زیرا کودال، ترکیبات ضدالتهابی دارد و به‌طور مستقیم در قسمت دردناک تزریق می‌شود.
7. تزریق ترانسفورمینال: در این روش، تزریق دقیقاً در فضای اپیدورال و در نزدیک‌ترین ناحیه به عصب تحریک شده انجام می‌شود. در تزریق ترانسفورمینال ریشه‌های عصبی خاصی برای کاهش التهاب مورد هدف قرار میگیرند.
8. تزریق در مفاصل ساکروایلیاک: در درمان ساکروایلیاک، داروی ضدالتهابی کورتیکواستروئید همراه بی‌حس‌کننده‌های موضعی (لیدوکائین یا بوپیواکائین) در داخل مفصل تزریق می‌شود. این تزریق به کاهش کمر درد کمک می‌کند.
9. تزریق در مفاصل فاست: مفاصل فاست در سمت راست و چپ ستون فقرات قرار گرفته که به انعطاف‌پذیری مهره‌ها کمک میکنند. اگر علت کمر درد شدید این مفاصل باشند، تزریق دارو به‌صورت مستقیم در این ناحیه انجام می‌شود. با این کار درد کمر کاهش یافته و فرد میتواند به زندگی عادی خود ادامه دهد.
10. تزریق هیالازا: تزریق هیالازا یک نوع تزریق است که برای درمان کمردرد شدید ناشی از دیسک دژنراتیو استفاده می‌شود. در این روش، ابتدا ژل را حرارت می‌دهند و ژل به مایعی غلیظ تبدیل می‌شود. در مرحله بعد، این ماده با استفاده از سوزن به دیسک‌های آسیب‌دیده تزریق می‌شود. تزریق هیالازا یکی از روش‌های مؤثر برای کنترل درد است.
پس از انجام فرایندهای درمان پلکانی و مطلوب نبودن نتیجه آنها و ادامه داشتن درد مزمن، پزشک متخصص با توجه به شرح حال و وضعیت بیمار، دستور جراحی خواهد داد.
نکته بسیار قابل ملاحظه این است که درصد کمی از کمر دردها، ناشی از دیسک بین مهره‌ای ستون فقرات است و در موارد بسیاری علت میتواند ناشی از ساختمان های اطراف ستون فقرات، مثل رباط ها، مفاصل، عضلات و یا سایر ناهنجاری های اسکلتی-عضلانی باشد.
نکته مهم دیگر این است که در بین افرادی که درد ناشی از دیسک کمر هم دارند، درصد بسیار بالای با استفاده از روش‌های درمانی پلکانی ساده و پیشرفته و بدون غیرجراحی که در بالاتر به آنها اشاره شد درمان خواهند شد و درصد ناچیزی نیاز به عمل جراحی باز خواهند داشت.
مراقبت‌های خانگی و پیشگیری از عود درد
برای پیشگیری از عود درد کمر می‌توانید کارهای زیر را انجام دهید:
بعد از این‌که کمر درد شما بهبود یافت نیاز به مراقبت‌های پس از درمان دارید. این مراقبت‌ها عبارت‌اند از:
پس از بهبودی کمر درد، شما باید به‌طور مرتب به پزشک خود مراجعه کنید. با این کار به‌صورت دوره‌ای وضعیت سلامت کمر بررسی می‌شود تا در صورت هر گونه تغییر اقدامات لازم در زمان مناسب انجام شود.
شما می‌توانید با چند تغییر ساده و مؤثر در سبک زندگی خود از عود کمر درد جلوگیری کنید. این تغییرات میتواند شامل کاهش وزن، انجام فعالیت‌های ورزشی روزانه و منظم، استفاده از تکنیک‌های جابه‌جایی صحیح وسایل و تنفس صحیح باشد.
اضطراب و افسردگی می‌توانند باعث تشدید کمر درد شوند. به همین علت شما باید به سلامت روان خود نیز اهمیت دهید. برای این کار می‌توانید با روانشناس در ارتباط باشید تا با بهبود کیفیت زندگی خود از کمر درد نیز جلوگیری کنید.
کمر درد شدید به یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در ایران تبدیل شده است. زمانی که شما با این درد مواجه می‌شوید باید به پزشکی متخصص مراجعه کنید. زیرا شناخت علت کمر درد شدید و انتخاب روش درمان درست اهمیت فراوانی دارد. اگر این کار به‌درستی انجام نشود ممکن است دامنه حرکتی فرد محدود شود. به همین علت مراجعه به‌موقع به پزشک متخصص مهم است.
در مرکز جامع توانبخشی امید، بهترین متخصصان طب فیزیکی علاوه بر تجربه و مهارت خود، با استفاده از مجهزترین دستگاه‌ها و تجهیزات با تشخیص صحیح و به موقع، بیمار را در مسیر پلکانی درمان‌های ساده و بدون جراحی تا کسب نتایج مطلوب برای بیمار و رهایی از دردهای کمر مراقبت میکنند تا حتی المقدور بیمار نیازی به عمل جراحی نداشته باشد.