آیا می‌دانید انواع مختلفی از نوروپاتی دیابتی وجود دارد که هر کدام علائم و تاثیرات خاص خود را دارند؟ در این مقاله، به بررسی انواع نوروپاتی دیابتی، از نوروپاتی محیطی که بیشتر بر پاها و دست‌ها تاثیر می‌گذارد تا نوروپاتی اتونومیک که عملکردهای خودکار بدن را مختل می‌کند، خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید تا اطلاعات کاملی درباره این عارضه مهم و نشانه‌های آن کسب کنید.
نوروپاتی دیابتی نوعی آسیب عصبی است که در اثر بالابودن مزمن قند خون در بیماران مبتلا به دیابت ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند اعصاب سراسر بدن را تحت تاثیر قرار دهد، اما اغلب اعصاب پاها و دست‌ها آسیب می‌بینند. علائم نوروپاتی دیابتی بسیار متنوع هستند و از احساس بی‌حسی و سوزن‌سوزن‌شدن تا درد شدید و اختلال در عملکرد اندام‌های داخلی مانند دستگاه گوارش، مثانه و قلب متغیر است. شدت علائم در افراد مختلف متفاوت است و می‌تواند از خفیف تا بسیار شدید و ناتوان‌کننده باشد.
انواع نوروپاتی دیابتی به چندین دسته تقسیم می‌شود که هر کدام بخش‌های خاصی از بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهند:
تشخیص زودهنگام نوروپاتی دیابتی توسط پزشک متخصص، نقش مهمی در پیشگیری از عوارض جدی و بهبود کیفیت زندگی بیماران دارد.
افراد مبتلا به دیابت ممکن است به یکی از انواع نوروپاتی دیابتی یا ترکیبی از آن‌ها مبتلا شوند. علائم نوروپاتی دیابتی به نوع و محل آسیب عصبی بستگی دارد و معمولا به‌تدریج ظاهر می‌شوند. در بسیاری از موارد، ممکن است تا زمانی که آسیب عصبی قابل‌توجهی رخ ندهد، فرد متوجه علائم نشود.
انواع نوروپاتی دیابتی می‌توانند بر عملکرد اعصاب محیطی تأثیر بگذارند و مشکلاتی مانند بی‌حسی، درد یا ضعف عضلانی ایجاد کنند. شناخت این انواع، گامی مهم در درمان پریفرال نوروپاتی است، چرا که انتخاب روش‌های مناسب مدیریت و کاهش علائم، به نوع آسیب عصبی بستگی دارد.
علائم و نشانه‌های نوروپاتی محیطی اغلب در شب تشدید می‌شوند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:
زخم‌های پای دیابتی، عفونت‌ها و آسیب به استخوان‌ها و مفاصل از عوارض جدی نوروپاتی محیطی هستند.
علائم شایع نوروپاتی اتونومیک در افراد مبتلا به دیابت عبارت‌اند از:
همچنین، فرد مبتلا به کاهش قند خون (هیپوگلیسمی) ممکن است علائم هشداردهنده معمول مانند لرزش، تعریق و تپش قلب را احساس نکند.
مونونوروپاتی یا نوروپاتی کانونی به آسیبی گفته می‌شود که عصب خاصی را درگیر می‌کند. این عصب می‌تواند در هر جایی از بدن از جمله صورت، تنه، بازو یا پا قرار داشته باشد. آسیب به یک عصب منفرد می‌تواند علائم متنوعی ایجاد کند که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:
همچنین، ضعف در دست که ممکن است منجر به افتادن اشیا شود، یا ضعف در پا که باعث مشکل در بلندکردن قسمت جلوی پا (افتادگی پا) شود.
علائم شایع این نوع نوروپاتی عبارت‌اند از:
علائم نوروپاتی پروگزیمال اغلب در یک طرف بدن شروع می‌شود و ممکن است به‌طرف دیگر گسترش پیدا کند.
نوروپاتی دیابتی یکی از عوارض شایع دیابت است که به علت آسیب به اعصاب محیطی رخ می‌دهد. تشخیص نوروپاتی دیابتی معمولاً با بررسی علائم، معاینه فیزیکی، تست‌های حسی و الکتروفیزیولوژیک انجام می‌شود. تشخیص زودهنگام، کنترل قند خون و مداخله زودهنگام برای کاهش پیشرفت بیماری بسیار مهم است. انواع نوروپاتی دیابتی می‌توانند باعث آسیب به اعصاب محیطی شوند و علائمی مانند بی‌حسی، ضعف یا درد ایجاد کنند. برای تشخیص میزان و شدت این آسیب‌ها، انجام نوار عصب و عضله یکی از روش‌های دقیق و کاربردی است که به پزشکان کمک می‌کند تا راهکار درمانی مناسبی را انتخاب کنند.
روش‌های تشخیصی شامل موارد زیر هستند:
پزشک از بیمار در مورد علائمی مانند:
سوال می‌کند و سپس معاینه فیزیکی برای ارزیابی پاسخ‌های حسی و حرکتی انجام می‌شود.
نوار عصب و عضله (Electromyography – EMG) و بررسی هدایت عصبی (Nerve Conduction Study – NCS)، دو ابزار اصلی برای هستند. این روش‌ها، عملکرد اعصاب محیطی و عضلات را ارزیابی می‌کنند. در EMG، الکترودهای نازک به‌صورت سوزنی در عضلات قرار داده می‌شوند تا فعالیت الکتریکی آن‌ها را ثبت کنند. در NCS، الکترودهایی روی پوست قرار می‌گیرند و اعصاب با تحریکات الکتریکی ملایم تحریک می‌شوند تا سرعت و کیفیت انتقال پیام‌های عصبی را مورد بررسی قرار دهند.
بررسی سطح قند خون، HbA1c، ویتامین B12، عملکرد کلیه‌ها و تیروئید برای تشخیص علل احتمالی نوروپاتی از جمله موارد غربالگری در بیماران مبتلا یا در معرض نوروپاتی دیابتی است.
در موارد خاص، بیوپسی از عصب یا بررسی تراکم فیبرهای عصبی پوست برای تایید تشخیص انجام می‌شود.
اگر هر یک از علائم زیر را تجربه می‌کنید، فورا با پزشک خود تماس بگیرید:
متخصصان مغزو اعصاب، پزشکان نورولوژیست، و متخصصان طب فیزیکی و توانبخشی توصیه می‌کند که همه افراد مبتلا به دیابت نوع 2 بلافاصله پس از تشخیص و افراد مبتلا به دیابت نوع 1، پنج سال پس از تشخیص، غربالگری نوروپاتی دیابتی را آغاز کنند. پس از آن، انجام سالانه این غربالگری ضروری است.
نوروپاتی دیابتی، عارضه‌ای آزاردهنده و پیچیده است که می‌تواند بر کیفیت زندگی افراد مبتلا به دیابت تاثیر بگذارد. اما خبر خوب این است که با تشخیص به‌موقع و درمان مناسب، می‌توان علائم این بیماری را کنترل کرد و جلوی پیشرفت آن را گرفت. کلینیک امید با بهره‌گیری از تجهیزات پیشرفته و تیم متخصص، خدمات درمانی جامع و تخصصی برای بیماران مبتلا به ارائه می‌دهد. کلینیک امید خدمات مختلفی را در زمینه درمان‌های تخصصی برای تسکین درد و بهبود عملکرد ارائه می‌دهد؛ از جمله:
با مراجعه به کلینیک امید، شما می‌توانید گام مهمی در جهت کنترل و بهبود نوروپاتی دیابتی خود بردارید.
سخن پایانی
انواع نوروپاتی دیابتی یک عارضه جدی دیابت است که تا 50 درصد بیماران دیابتی را درگیر می‌کند. خوشبختانه، تشخیص زودهنگام، کنترل قند خون و مداخله زودهنگام برای کاهش پیشرفت بیماری بسیار مهم است.
آخرین مقالات
عمل تنگی کانال نخاع
درد شانه سمت راست
فیزیوتراپی تنگی کانال نخاعی