تنگی کانال نخاع زمانی رخ میدهد که فضای اطراف نخاع شما باریک شود و به نخاع یا اعصابی که از آن انشعاب میگیرند، فشار وارد آید. این امر میتواند به درد، بیحسی یا ضعف در بازوها، پاها یا هر دو بیانجامد. تنگی کانال نخاع چه علائمی دارد؟
علائم شایع در تنگی کانال نخاع
علائم تنگی کانال نخاع بسته به محل و شدت تنگی میتواند در قسمتهای مختلف بدن مانند گردن، پشت، بازوها، دستها یا پاها احساس شود. ازآنجاکه تنگی کانال نخاع معمولا بهتدریج به وجود میآید، ممکن است برای مدتی هیچ علامتی نداشته باشید، حتی اگر در تصویربرداری با اشعه ایکس یا سایر آزمایشات تصویربرداری مشکلی مشاهده شود. علائم میتوانند بهمرورزمان ظاهر شوند و شدت و نوع آنها در افراد مختلف متفاوت باشد. درنظر داشته باشید که محض مشاهده علائم این بیماری، برای درمان تنگی کانال نخاع اقدام کنید. علائم شایع عبارتند از:
- درد: درد در در نواحی گردن، پشت، بازوها، انگشتان دست، پاها، مچ پا، انگشتان پا
- بیحسی: ازدستدادن حس در نواحی مربوطه (گردن، پشت، بازوها، پاها)
- گزگز و مورمورشدن: احساس سوزنسوزنشدن یا مورمورشدن در نواحی مربوطه (گردن، پشت، بازوها، پاها)
- ضعف عضلانی: ضعف عضلات در نواحی مربوطه (گردن، پشت، بازوها، پاها)
محل علائم بر اساس محل تنگی کانال نخاع در ستون فقرات متفاوت خواهد بود.
علائم تنگی نخاع کمری
تنگی کانال نخاع کمری علائم زیر را دارد:
- درد در ناحیه کمر (البته خیلی وقتها بیماران علیرغم تنگی کانال شدید کمر، ممکن است هیچ دردی در کمر نداشته باشند. بنابراین درد کمر یک یافته همیشگی نیست.)
- درد سیاتیک، دردی که از باسن شروع میشود و به سمت پایین پا (تا انگشتان پا) امتداد مییابد.
- سنگینی پاها
- بیحسی یا سوزنسوزنشدن در باسن یا پاها
- بدتر شدن درد با ایستادن، راهرفتن یا پیادهروی در سراشیبی
- بهبود درد با خم شدن به جلو، راهرفتن در سربالایی یا نشستن
علائم تنگی نخاع گردنی
تنگی کانال نخاع گردنی نیز علائمی دارد از جمله:
- درد گردن، بیحسی یا سوزنسوزنشدن در بازوها، دستها و انگشتان دست
- ضعف یا بیحسی در بازوها، دستها
- مشکلات تعادل و کاهش عملکرد دستها (مانند مشکل در نوشتن یا بستن دکمهها)
اینها فقط لیستی از علائم شایع بوده و ممکن است همه افراد همه این علائم را تجربه نکنند.
دلایل بروز علائم تنگی کانال نخاع
عوامل متعددی میتوانند باعث باریک شدن کانال نخاعی و تنگی آن شوند. بهطور معمول، کانال نخاعی فضای کافی را برای نخاع، اعصاب انتهایی و ریشههای عصبی فراهم میکند. بااینحال، افزایش سن، فرسایش و پارگی های دیسک طبیعی مرتبط با افزایش سن، آسیبدیدگی، بیماریهای خاص و شرایط ژنتیکی میتوانند باعث باریک شدن این فضاها شوند.
تشخیص دلایل و علائم تنگی کانال نخاع
برای تایید تشخیص تنگی کانال نخاع، پزشک شما ابتدا سابقه پزشکی شما را بررسی میکند و در مورد علائم و سابقه سلامتی شما سوالاتی میپرسد. در معاینه فیزیکی، پزشک ممکن است:
- ستون فقرات شما را لمس کند و به دنبال نواحی دردناک یا حساس باشد.
- از شما بخواهد در جهات مختلف خم شوید و حرکت کنید تا ببیند آیا علائمتان در موقعیتهای خاصی بدتر میشوند یا خیر.
- قدرت عضلانی و رفلکسهای شما را بررسی کند.
علاوه بر معاینه فیزیکی، پزشک شما ممکن است آزمایشهای تصویربرداری را برای مشاهده دقیقتر ستون فقرات و تعیین محل، نوع و شدت تنگی تجویز کند. برخی از آزمایشات رایج که ممکن است انجام شود عبارتاند از:
- آزمایش خون: جهت مشاهده و بررسی فاکتورهای خونی و بررسی عوامل ی (مانند روماتیسم مفصلی) و ژنتیکی و غیره که زمینه بروز تنگی کامال نخاعی بیمار را باعث شده است.
- رادیوگرافی ستون فقرات: تصاویر اشعه ایکس میتوانند تغییرات ساختاری استخوانها، مانند فرسایش دیسکها یا خارهای استخوانی را نشان دهند.
- تصویربرداری ام آر آی (MRI): که از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی قوی برای ایجاد تصاویر دقیق از ستون فقرات، دیسکها، اعصاب و نخاع شما استفاده میکند. MRI همچنین میتواند تومورها را نیز تشخیص دهد.
- سیتیاسکن یا سی تی میلوگرام: سیتیاسکن از اشعه ایکس برای ایجاد تصاویر مقطعی از ستون فقرات شما استفاده میکند.
چه زمانی برای علائم تنگی کانال نخاع باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر کمردرد جدید یا علائم دیگری مانند سوزنسوزنشدن، بیحسی یا ضعف در بازوها، پاها یا اندامهایتان دارید، مهم است که دراسرعوقت به پزشک مراجعه کنید. این علائم میتوانند نشاندهنده تنگی کانال نخاعی یا سایر مشکلات جدی پزشکی باشند. نکته مهم و قابل ملاحظه این است که اغلب دردهای ناشی از تنگی کانال نخاعی و دردهای سیاتیکی درصورتیکه که به موقع و قبل از حاد شدن تشخیص داده شوند، با روشهای درمانی غیرجراحی قابل کنترل و درمان هستند و درصد کمی از بیماران ناچار به مراجعه برای جراحی خواهند شد.
چه زمانی برای رفع علائم تنگی کانال نخاع به جراحی نیاز است؟
تعیین زمان نیاز به جراحی برای تنگی کانال نخاع به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله شدت علائم:
- اگر علائم شما خفیف تا متوسط باشد و با روشهای درمانی غیرجراحی مانند استراحت، دارودرمانی، ورزش درمانی، فیزیوتراپی و تزریقات تخصصی کم تهاجمی بهبود یابد، ممکن است نیازی به جراحی نداشته باشید.
- بااینحال، اگر علائم شما شدید بود و در فعالیتهای روزانه شما بهطور قابلتوجهی اختلال ایجاد کرد و با هیچ کدام از روشهای درمانی غیرجراحی بهبودی حاصل نشد و بدن شما به آنها پاسخ ندهد، جراحی ممکن است گزینه آخر باشد.
- درد شدید و مداوم کمر یا پا که به درمانهای غیرجراحی پاسخ نمیدهد، ممکن است نشاندهنده فشار قابلتوجه بر روی نخاع یا اعصاب باشد.
- ضعف عضلانی، بیحسی یا گزگز در اندامها که بهتدریج بدتر میشود، نیز میتواند نشاندهنده آسیب عصبی جدی باشد که نیاز به جراحی دارد.
- برخی از علل تنگی کانال نخاع، مانند تومورهای موجود در ستون فقرات، ممکن است فقط با جراحی قابلدرمان باشند.
- تنگی ناشی از آرتروز دژنراتیو ممکن است به جراحی پاسخ ندهد.
در نهایت، تصمیمگیری در مورد اینکه آیا جراحی برای شما مناسب است یا خیر، باید توسط شما و پزشکتان با درنظرگرفتن تمام این عوامل و همچنین ارزشها و ترجیحات شما انجام گیرد.
درمان نشانه های تنگی کانال نخاع در کلینیک امید
در کلینیک امید، متخصصان ما متعهد به ارائه مراقبتهای جامع و باکیفیت برای بیماران مبتلا به تنگی کانال نخاعی هستند. ما طیف گستردهای از روشهای پلکانی و درمان غیرجراحی را برای تنگی کانال نخاعی ارائه میدهیم، از جمله:
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs): داروهایی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و دیکلوفناک میتوانند به کاهش التهاب و درد ناشی از تنگی کانال نخاع کمک کنند. مصرف طولانیمدت این داروها باید با نظارت پزشک انجام شود تا از عوارض جانبی احتمالی آنها جلوگیری شود.
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپیستها میتوانند با طراحی یک برنامه تمرینی به شما در تقویت عضلات کمر و شکم، بهبود انعطافپذیری و دامنه حرکتی ستون فقرات و ارتقای تعادل و ثبات بدن کمک کنند. فیزیوتراپیستها همچنین با استفاده از مدلیته های پیشرفته فیزیوتراپی مانند لیزر پرتوان و کمتوان، شاک ویو، الکتروتراپی، تنس و اولتراسوند، سوزن خشک و غیره روند تسکین دردهای ناشی از تنگی کانال نخاعی را بهبود میبخشند.
- تزریق استروئید: تزریق کورتیکواستروئید در فضای اپیدورال یا فضای اطراف ریشه عصبی تحتفشار میتواند بهطور موقت التهاب و درد را در ناحیه آسیبدیده کاهش دهد و علائم تنگی کانال نخاع را تسکین بخشد. همچنین استفاده از روشهای درمانی نوین مثل تزریق پی آر پی و اوزون که با تشخیص پزشک متخصص بکار گرفته میشود. در اغلب موارد فرآیند درمان در این مرحله کامل شده و بیمار دیگر نیازی به عملهای جراحی باز نخواهند داشت.
هدف ما کمک به شما برای رسیدن به حداکثر توانایی و بهبود کیفیت زندگی شما است. اگر از علائم تنگی کانال نخاعی رنج میبرید، امروز با ما تماس بگیرید تا یک قرار ملاقات رزرو کنید. ما میتوانیم به شما کمک کنیم تا با استفاده از انوع روشهای غیرجراحی در حوزه طب فیزیکی و توانبخشی از درد رها شوید و زندگی خود را به عقب برگردانید.
جمعبندی
اگرچه تنگی کانال نخاعی میتواند دردناک و محدودکننده باشد، اما خوشبختانه با کمک علم پزشکی در حوزه طب فیزیکی و توانبخشی گزینههای غیرجراحی و درمانی موثری برای مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی شما وجود دارد. تشخیص زودهنگام و شروع درمان مناسب میتواند به جلوگیری از پیشرفت تنگی کانال نخاعی و عوارض احتمالی آن مانند درد سیاتیک کمک کند.