تزریق پی آر پی چیست؟

پی آر پی، یک روش درمانی نسبتاً جدید است که در آن از خونِ بیمار نمونه‌گیری می‌شود. پس از جداسازی پلاسما و پلاکت‌های خون، این مواد غنی‌شده را دوباره به بدن بیمار تزریق می‌کنند. تزریق PRP می‌تواند به کاهش درد، ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده و بهتر شدن حرکت مفاصل کمک کند. 

پی آر پی چیست؟

پی آر پی (PRP)، مخفف عبارت «Platelet-Rich Plasma» به معنی «پلاسمای غنی از پلاکت» است. در این روش درمانی، از توان طبیعی بدن برای ترمیم آسیب‌ها مخصوصاً در مفاصل دست‌وپا استفاده می‌شود. به طور کلی، پلاکت‌های موجود در خون انسان حاوی فاکتورهای رشد هستند. در روش PRP، این پلاکت‌ها استخراج و به ناحیه آسیب‌دیده تزریق می‌شوند.

مهم‌ترین ویژگی‌های تزریق  PRP، تحریک سلول‌های بنیادی، افزایش خون‌رسانی و بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده هستند. این تکنیک به طور طبیعی باعث بهبود عملکرد بدن می‌شود و نیازی به دارو یا جراحی‌های تهاجمی ندارد. به همین دلیل است که PRP در درمان بسیاری از مشکلات عضلانی، تاندونی و مفصلی به کار می‌رود.

تزریق PRP یا پلاسمای غنی از پلاکت، یکی از روش‌های نوین درمانی است که با استفاده از فرآیندهای طبیعی بدن به ترمیم بافت‌ها کمک می‌کند و در بسیاری از موارد به عنوان جایگزینی مؤثر برای جراحی در نظر گرفته می‌شود؛ به همین دلیل در دسته‌ی روش‌های درمانی غیرجراحی قرار می‌گیرد.

آشنایی با انواع تزریق پی آر پی (PRP)

تزریق PRP، انواع مختلفی دارد که بسته به نوع مشکل، شدت آسیب و هدف درمان، انتخاب می‌شوند. با این حال، هدف اصلی همه این روش‌ها تحریک فرآیندهای طبیعی ترمیم، کاهش التهاب، ترمیم بافت و بازسازی عملکردی مفصل‌ها است. البته هر نوع تزریق با روش و هدف خاصی طراحی می‌شود که در ادامه با مهم‌ترین‌شان آشنا می‌شوید.

تزریق پی آر پی کلاسیک (Classic PRP)

در این روش، پلاسما و پلاکت‌ها به‌صورت ساده و بدون تغییرات خاصی استخراج و به مفصل آسیب‌دیده تزریق می‌شوند. تزریق پی آر پی کلاسیک معمولاً برای درمان دردهای خفیف تا متوسط مفصلی کاربرد دارد. همچنین، برای بیمارانی که در مراحل اولیه تخریب مفصل هستند، مناسب است.

از جمله ویژگی‌های منحصربه‌فرد این روش عبارت‌اند از:

• مناسب برای درمان دردهای مفصلی خفیف مانند درد زانو، شانه، آرنج و…
• فاقد هرگونه مواد افزودنی یا داروهای شیمیایی
• فرآیند ساده، ایمن و سریع با کمترین عوارض
• کمک به شروع فرآیندهای ترمیم طبیعی بدن

پی آر پی به همراه هیالورونیک اسید (PRP + Hyaluronic Acid)

در این نوع، علاوه بر پلاکت‌های غنی‌شده، ماده‌ای به نام هیالورونیک اسید (Hyaluronic Acid) هم تزریق می‌شود. هیالورونیک اسید، یک ماده طبیعی است که خاصیت لغزندگی مفصل را افزایش می‌دهد. همچنین، در کنار PRP به کاهش ساییدگی و بهبود حرکت مفصل کمک می‌کند. این ترکیب منحصربه‌فرد و مؤثر، معمولاً در درمان آرتروزهای پیشرفته کاربرد دارد.

موارد زیر، از جمله ویژگی‌های این روش هستند:

• مناسب برای بیماران دچار آرتروز شدید مفاصل
• ترکیب دو ماده مؤثر در تسریع درمان آرتروز
• افزایش خاصیت لغزندگی مفصل
• کاهش خشکی یا ساییدگی مفصل
• کمک به تأخیر در پیشرفت بیماری‌های مفصلی و کاهش نیاز به جراحی

پی آر پی با غلظت بالا (High Concentration PRP)

در این روش، از فناوری‌های خاص برای افزایش خلوص و غلظت پلاکت‌ها استفاده می‌شود. غلظت بالاتر پلاکت‌ها منجر به آزادسازی بیشتر فاکتورهای رشد و بهبود سریع‌تر بافت می‌شود.

ویژگی‌ها پی آر پی با دانسیته بالا:

• حاوی غلظت بالاتری از فاکتورهای رشد نسبت به PRP کلاسیک
• مؤثر برای ورزشکاران یا بیماران با نیاز به ترمیم سریع
• کاربرد در آسیب‌های مزمن یا مقاوم به درمان

پی آر پی غنی‌شده با لیزات پلاکتی (Platelet Lysate PRP)

در این روش، علاوه بر استخراج پلاکت، محتویات داخلی آن هم فعال می‌شوند تا فاکتورهای رشد آزاد شوند. لیزات پلاکتی، اثر ترمیمی قدرتمندی دارد و پاسخ التهابی را سریع‌تر کاهش می‌دهد. این نوع تزریق برای بیماران با آسیب‌های متوسط مفصلی بسیار مناسب است.

نگاهی به مهم‌ترین ویژگی‌های PRP با لیزات پلاکتی:

• کاهش سریع‌تر التهاب نسبت به PRP کلاسیک
• آزادسازی فاکتورهای رشد پیشرفته برای ترمیم مؤثرتر
• مناسب برای آسیب‌های متوسط به مفاصل، تاندون‌ها یا رباط‌ها

پی آر پی غنی‌شده با سلول‌های بنیادی (Stem Cell-Enhanced PRP)

در این روش پیشرفته، علاوه بر پلاسمای غنی از پلاکت، از سلول‌های بنیادی (معمولاً استخراج‌شده از مغز استخوان یا چربی بدن بیمار) استفاده می‌شود. این ترکیب، توانایی بازسازی سلولی را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد و برای آسیب‌های شدید یا مواردی که بدن پاسخ‌دهی ضعیفی به روش‌های کلاسیک دارد، مؤثر است.

کاربردهای خاص پی آر پی غنی شده با سلول بنیادی:

• درمان تخریب‌های شدید مفصل یا تاندون
• ترمیم آسیب‌های پیشرفته غضروفی
• مناسب برای بیماران با روند کند ترمیم طبیعی

کاربرد پی آر پی چیست؟

تزریق PRP در سال‌های اخیر به یکی از روش‌های نوین در پزشکی بازساختی تبدیل شده است. این روش، به دلیل استفاده از سلول‌های بدن خودِ بیمار، کاربردهای گسترده‌ای دارد؛ از درمان آسیب‌های ورزشی گرفته تا بهبود مشکلات مزمن مفصلی. در جدول زیر، با کاربردها و تأثیرات روش درمانی PRP آشنا می‌شوید:

مزایای تزریق پی آر پی چیست؟

تزریق پی آر پی مزایای متعددی دارد که باعث محبوبیت این روش در میان پزشکان و بیماران شده‌اند. این روش علاوه بر اینکه تهاجمی نیست، بلکه بر پایه مکانیزم‌های طبیعی بدن طراحی شده است. بنابراین، خطرات کمتری نسبت به درمان‌های دارویی یا جراحی دارد. از جمله سایر مزایای مهم پی آر پی باید به موارد زیر اشاره کنیم:

• استفاده از خون خود بیمار: به دلیل استفاده از سلول‌های خود بدن، احتمال بروز حساسیت، عفونت یا پَس زدن توسط بدن وجود ندارد. در نتیجه، درمان مفاصل بدن کاملاً مطمئن و بدون نگرانی از عوارض شدید انجام می‌شود.
• تحریک بازسازی طبیعی بافت‌ها: فاکتورهای رشد موجود در پلاکت‌ها، فرایند ترمیم را به‌صورت طبیعی شروع می‌کنند. بنابراین، بافت آسیب‌دیده بدون نیاز به مواد خارجی، بازسازی می‌شود.
• بدون نیاز به جراحی یا بستری: پی آر پی به‌صورت سرپایی انجام می‌شود و نیاز به بستری شدن یا استراحت طولانی ندارد. بیمار معمولاً می‌تواند در همان روز به فعالیت‌های روزمره‌اش برگردد.
• کاهش درد و التهاب به‌صورت تدریجی: برخلاف مُسکن‌ها، پی آر پی به‌جای سرکوب علائم، علت آسیب را درمان می‌کند. به همین دلیل، درد و التهاب با گذر زمان و ترمیم بافت‌ها کاهش می‌یابند.
• قابل تکرار بودن جلسات درمان: بسته به شدت مشکل، تزریق PRP می‌تواند چند بار تکرار شود. این تکرار، باعث تقویت تأثیرات درمانی در بلندمدت می‌شود.

نگاهی به مراحل انجام تزریق PRP به بیمار

پی آر پی، یک فرایند نسبتاً ساده اما دقیق است که در کلینیک و توسط پزشک متخصص انجام می‌شود. هر مرحله از این روش با هدف حفظ کیفیت نمونه خون و افزایش اثربخشی درمان طراحی شده است. در ادامه با مراحل اصلی این فرایند آشنا می‌شوید.

مرحله اول: مشاوره و ارزیابی اولیه

در این مرحله، پزشک با بررسی سابقه بیماری، وضعیت مفصل و نوع مشکل، روش PRP را تجویز می‌کند. همچنین، معاینات بالینی و گاهی تصویربرداری لازم انجام می‌شوند تا شدت آسیب مفاصل مشخص شود. در پایان این مرحله، اگر بیمار شرایط مناسبی داشته باشد، به مرحله بعدی می‌رود.

مرحله دوم: گرفتن نمونه خون از بیمار

در مرحله دوم، مقدار کمی خون از رگ بیمار گرفته می‌شود. برای تزریق PRP، معمولاً حدود ۱۰ تا ۲۰ میلی‌لیتر خون کافی است. این خون در لوله‌های مخصوص ریخته می‌شود تا به مرحله بعد انتقال پیدا کند. همچنین، نمونه‌گیری در شرایط استریل انجام می‌شود تا هیچگونه آلودگی خاصی رخ ندهد.

مرحله سوم: قرار دادن خون در سانتریفیوژ

خون گرفته‌شده از بدن بیمار، در دستگاه سانتریفیوژ قرار می‌گیرد. این دستگاه با چرخش سریع، اجزای خون را از هم جدا می‌کند. در پایان این مرحله، پلاکت‌های غنی‌شده در بخش بالایی لوله جمع می‌شوند.

مرحله چهارم: استخراج پلاسما و پلاکت‌ها

پس از سانتریفیوژ، لایه غنی از پلاکت‌ها و پلاسمای خون به‌آرامی استخراج می‌شود. این مرحله باید با دقت بالا انجام شود تا کیفیت ترکیب پلاسما و پلاکت حفظ شود. هدف این مرحله، کاهش احتمال عفونت و افزایش راحتی بیمار است. 

مرحله پنجم: آماده‌سازی محل تزریق

قبل از تزریق، ناحیه مفصل توسط پزشک ضدعفونی می‌شود. بسته به محل آسیب، ممکن است از بی‌حسی موضعی یا راهنمایی تصویربرداری (مثل سونوگرافی) استفاده شود.

مرحله ششم: تزریق PRP به مفصل

ترکیب پلاسما و پلاکت با استفاده از سوزن ظریف مستقیماً به مفصل آسیب‌دیده تزریق می‌شود. تزریق با دقت بالا انجام می‌شود تا پی آر پی دقیقاً به ناحیه نیازمند ترمیم برسد. این تزریق معمولاً چند دقیقه بیشتر طول نمی‌کشد و درد آن بسیار کم است.

مرحله آخر: استراحت کوتاه و پیگیری درمان

پس از تزریق، بیمار باید مدتی کوتاهی را در کلینیک استراحت کند. در ادامه، دستورالعمل‌های مراقبتی بعد از تزریق به بیمار ارائه می‌شوند. بسته به نیاز و وضعیت مفاصل، پزشک برای جلسات بعدی PRP برنامه‌ریزی می‌کند. 

اقدامات قبل و بعد از تزریق پی آر پی کدام‌اند؟

برای افزایش تأثیرگذاری در تزریق PRP، باید چند نکته مهم را قبل و بعد از آن رعایت کرد. این اقدامات به کاهش عوارض احتمالی، بهبود نتیجه درمان و سرعت بخشیدن به ترمیم بافت‌ها کمک می‌کنند. البته اکثر این توصیه‌ها عمومی هستند. بنابراین، ممکن است که پزشک متخصص شما بسته به شرایطتان، موارد خاصی را هم توصیه کند. از جمله اقدامات قبل از تزریق PRP عبارت‌اند از:

• خودداری از مصرف داروهای ضدالتهاب (مثل ایبوپروفن و آسپرین)
• اطلاع به پزشک درباره بیماری‌های زمینه‌ای و داروهای مصرفی
• نوشیدن آب کافی و حفظ آب‌رسانی بدن
• خودداری از مصرف الکل و دخانیات

موارد زیر، از جمله اقدامات بعد از تزریق PRP هستند:

• استراحت مختصر در روز اول
• پیگیری جلسات بعدی طبق برنامه
• خودداری از فعالیت شدید تا چند روز
• نوشیدن مایعات کافی برای کمک به ترمیم بافت
• تماس با پزشک در صورت بروز درد غیر عادی یا تورم شدید
• استفاده نکردن از یخ یا داروهای ضدالتهاب مگر با تجویز پزشک

آیا PRP عوارض و خطرات احتمالی هم دارد؟

درمان با پی آر پی، به دلیل استفاده از خون بیمار، معمولاً ایمن و کم‌عارضه است. با این حال، مثل همه روش‌های تزریقی، احتمال بروز بعضی از عوارض همیشه وجود دارد. این عوارض معمولاً خفیف و موقتی هستند و با رعایت مراقبت‌های لازم، به‌راحتی کنترل می‌شوند. موارد زیر، چند مورد از عوارض و خطرات احتمالی PRP به شمار می‌روند:

• درد و التهاب در محل تزریق: چند ساعت پس از تزریق، درد یا التهاب خفیفی در بعضی از افراد ایجاد می‌شود. این واکنش طبیعی بدن به فرایند درمان است و معمولاً طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت فروکش می‌کند.
• کبودی یا تورم سطحی: به دلیل ورود سوزن به بافت، احتمال کبودی یا تورم جزئی در محل تزریق وجود دارد. این حالت معمولاً موقت است و نیاز به درمان خاصی ندارد.
• عفونت خفیف موضعی: در موارد بسیار نادر، ممکن است که محل تزریق دچار عفونت شود. رعایت اصول استریل توسط پزشک و مراقبت‌های خانگی، این احتمال را بسیار کاهش می‌دهد.
• واکنش آلرژیک یا حساسیت: در PRP از مواد خارجی استفاده نمی‌شود، اما بعضی از افراد به ضدعفونی‌کننده‌ها یا مواد جانبی واکنش می‌دهند. خوشبختانه، این واکنش‌ها خفیف هستند و با داروهای ساده کنترل می‌شوند.

بهترین روش اقدام برای تزریق PRP چیست؟

انتخاب روش مناسب برای تزریق PRP، نقش بسیار مهمی در نتیجه نهایی درمان دارد. اولین و مهم‌ترین نکته، مراجعه به یک مرکز درمانی معتبر و تخصصی است. تجهیزات پیشرفته، رعایت اصول استریل و تزریق توسط پزشک متخصص، همگی در اثربخشی و کاهش عوارض مؤثر هستند. همچنین، بررسی دقیق وضعیت بیمار و انتخاب نوع PRP متناسب با نیاز مفصل، تأثیر زیادی در موفقیت درمان دارند.

خدمات تخصصی PRP را با استفاده از جدیدترین تکنولوژی‌ها در مرکز جامع توان‌بخشی کلینیک امید ارائه می‌شوند. تیم درمانی ما متشکل از پزشکان متخصص در حوزه طب فیزیکی و توان‌بخشی است. این مرکز از کیت های پی آر پی با دانسیته بالاتر و غنی تر استفاده می کند. همچنین برای افرایش اثربخشی PRP و  اکتیوکردن فاکتورهای رشد در پلاکت خون، از تکنولوژی BIOPTRON  استفاده می‌کنیم. به همین دلیل، تزریق برای مفاصل زانو و شانه با دقت و رعایت کامل اصول درمانی و مهارت های پزشکی بالا انجام می‌شوند.

تزریق پی آر پی، راهکاری مؤثر برای ترمیم مفاصل

همان‌طور که مطالعه کردید، تزریق PRP، یک روش نوین، مطمئن و مؤثر برای بهبود مفاصل است. در این روش با استفاده از پلاسمای غنی‌شده از پلاکت‌های خون بیمار، نواحی آسیب‌دیده به‌صورت طبیعی ترمیم می‌شوند. بنابراین، برای درمان مشکلات مفصلی بدون جراحی و عارضه می‌توانید روی اثربخشی PRP حساب کنید. برای دریافت مشاوره و تزریق تخصصی، به کلینیک امید مراجعه کنید تا تحت‌نظر پزشکان حرفه‌ای، درمان شوید.