X
این متن برای تست می باشد.

دیسک گردن

عواملی که می‌توانند خطر ابتلا به مشکلات دیسک گردن را افزایش دهند، عبارت‌اند از:

  • سن
  • جنسیت
  • ژنتیک
  • تنش و فشار مکرر
  • نشستن بیش از حد
  • آسیب‌های ترومایی
  • چاقی
  • عوامل شیمیایی
دیسک گردن - کلینیک امید

دیسک‌های گردن، ساختارهای غضروفی هستند که بین مهره‌های ستون فقرات در ناحیه گردن قرار دارند. مشکلات دیسک گردن، زمانی رخ می‌دهد که هسته نرم دیسک از طریق پارگی بیرون می‌زند و به ریشه‌های عصبی که از نخاع خارج می‌شوند، فشار وارد می‌کند. این امر، می‌تواند به طیف وسیعی از علائم، از جمله درد، بی‌حسی، ضعف یا سوزن‌سوزن‌شدن در بازوها، دست‌ها، انگشتان یا پاها منجر شود.

درباره دیسک گردن

دیسک‌های گردنی، همانند بالشتک‌های ضربه‌گیری هستند که بین هر مهره قرار می‌گیرند. مجموعا، شش عدد از آن‌ها بین هفت مهره گردنی (یک دیسک بین دو مهره) جای گرفته‌اند. این دیسک‌ها، علاوه‌بر خنثی‌کردن ضربه‌های وارده به گردن، نقش مهمی در انعطاف‌پذیری و حرکات سر شما در طول فعالیت دارند.

هشت جفت عصب نخاعی، از طریق سوراخ‌های کوچک (foramen) بین هر جفت مهره در ستون فقرات گردنی شما خارج می‌شوند. این اعصاب که از مهره 1 تا مهره 8 نام‌گذاری شده‌اند، وظایفی حیاتی در حرکت عضلات و حس لامسه گردن، شانه، بازو و دست شما برعهده دارند.

دیسک گردن، زمانی رخ می‌دهد که دیسک‌های بین مهره‌ای در ناحیه گردن از جای خود خارج می‌شود و به ریشه‌های عصبی فشار وارد می‌کنند. این اتفاق، می‌تواند به طیف وسیعی از علائم و نشانه‌ها منجر شود که زندگی روزمره شما را مختل کند.

اعصاب ستون فقرات گردنی

  • مهره 1، 2 و 3: مسئول حرکات سروگردن شما به سمت جلو، عقب و طرفین هستند. عصب مهره 2 حس قسمت فوقانی سر و عصب مهره 3 حس صورت و پشت سر شما را تامین می‌کنند.
  • عصب گردنی 4: حرکت رو به بالای شانه شما را کنترل می‌کند و یکی از اعصابی است که به دیافراگم شما فرمان می‌دهد. همچنین، حس بخش‌هایی از گردن، شانه‌ها و بازوهای فوقانی شما را به ارمغان می‌آورد.
  • مهره گردنی 5: عضلات دلتوئید، شانه‌ها و عضله دو سر بازوی شما را کنترل می‌کند و حس قسمت بالایی بازو تا آرنج را نیز به شما ارائه می‌دهد.
  • عصب گردنی 6: عضلات اکستانسور، مچ دست شما را کنترل می‌کند و در عملکرد عضله دو سر شما نیز نقش دارد. حس قسمت شست ساعد و دست شما، توسط این عصب تامین می‌شود.
  • مهره گردنی 7: عضلات سه سر و اکستانسور مچ دست شما را تحت کنترل دارد و حس پشت بازو تا انگشت میانی را به شما می‌دهد.
  • مهره گردنی 8: وظیفه کنترل دست‌ها را برعهده دارد و حس انگشت کوچک دست و ساعد شما را تامین می‌کند.

علائم دیسک گردن

هر کدام از ریشه‌های عصبی، دارای وظایف خاص خود در حس و حرکت بازوها و دستانتان هستند. باتوجه‌به این‌که کدام ریشه عصبی تحت‌فشار قرار گرفته است، علائم دیسک‌های گردنی می‌تواند متفاوت باشد. الگوی دردهای شایع مرتبط با دیسک در هر سطح عصبی، عبارت‌اند از:

  • دیسک گردن 4 و5: درد، سوزن‌سوزن‌شدن یا بی‌حسی ممکن است به شانه، همراه با ضعف در عضله دلتوئید (عضله جلویی شانه) و سایر عضلات.
  • دیسک گردن بین مهره 5 و6: درد، گزگز یا بی‌حسی در قسمت شست دست، ضعف در عضلات دوسر (عضلات جلوی بازو) و عضلات مچ دست. دیسک گردن 5و6، یکی از شایع‌ترین موارد است.
  • دیسک مهره 6 و 7 گردن: درد، سوزن‌سوزن‌شدن یا بی‌حسی در دست و انگشت میانی، ضعف در عضله سه سر (عضله پشت بازو)، عضلات بازکننده انگشتان و سایر عضلات. این مهره، بیشتر در معرض دیسک قرار می‌گیرد.
  • دیسک مهره 7: درد، سوزن‌سوزن‌شدن یا بی‌حسی در قسمت خارجی ساعد و انگشت کوچک، ضعف در عضلات خم‌کننده انگشتان (عضلات کف دست) و سایر عضلات.

در صورت تجربه هر یک از این علائم، برای تشخیص دقیق و درمان مناسب به پزشک مراجعه کنید.

دیسک گردن - کلینیک امید

عوامل آسیب به دیسک گردن

عواملی که می‌توانند خطر ابتلا به مشکلات دیسک گردن را افزایش دهند، عبارت‌اند از:

  • سن: افزایش سن، با کاهش انعطاف‌پذیری دیسک‌های ستون فقرات و افزایش خطر آسیب به آن‌ها همراه است.
  • جنسیت: مطالعات نشان داده‌اند که مردان بیشتر از زنان در معرض مشکلات گردن هستند.
  • ژنتیک: اگر سابقه خانوادگی مشکلات گردن دارید، احتمال ابتلا به آن در شما نیز بیشتر است.
  • تنش و فشار مکرر: بلندکردن اجسام سنگین، انجام حرکات تکراری و نامناسب در طول روز یا استفاده از ابزار نامناسب می‌توانند فشار زیادی به گردن و دیسک‌ها وارد کنند.
  • نشستن بیش از حد: نشستن طولانی‌مدت و بدون استفاده از پشتی مناسب برای گردن، می‌تواند منجر به فشرده‌شدن دیسک‌ها و آسیب به آن‌ها شود.
  • آسیب‌های ترومایی: تصادفات رانندگی، زمین‌خوردن و سایر آسیب‌های ناگهانی می‌توانند به دیسک‌های گردن آسیب برسانند.
  • چاقی: وزن اضافی، فشار بیشتری بر روی ستون فقرات و دیسک‌ها وارد می‌کند و آن‌ها را در معرض خطر بیشتری قرار می‌دهد.
  • عوامل شیمیایی: مصرف سیگار، مواد مخدر، الکل و همچنین کمبود ویتامین D و کلسیم، می‌توانند به سلامت دیسک‌ها و استخوان‌ها آسیب برسانند.

با مراقبت از گردنتان و توجه به این عوامل خطر، می‌توانید احتمال ابتلا به مشکلات گردن را به‌طور قابل‌توجهی کاهش دهید.

تشخیص دیسک گردن

تشخیص دقیق دیسک‌های گردن، معمولا در سه مرحله انجام می‌گیرد:

  • بررسی سابقه بیمار
    پزشک در مورد سابقه پزشکی شما، از جمله هرگونه بیماری مزمن، آسیب‌های قبلی و سابقه کمردرد یا گردن درد، سوالاتی می‌پرسد. اطلاعات مربوط به علائم فعلی، مانند نوع درد، محل دقیق آن، شدت، مدت‌زمان و عوامل تشدیدکننده یا تسکین‌دهنده جمع‌آوری می‌شود.
  • معاینه فیزیکی
    پزشک گردن، شما را برای بررسی هرگونه تورم، حساسیت یا درد به لمس، معاینه می‌کند. دامنه حرکتی گردن شما و همچنین هرگونه علائم نقص عصبی در بازوها، مانند مشکلات رفلکس، بی‌حسی یا ضعف مورد بررسی قرار می‌گیرد.
  • تصویربرداری
    با استفاده از تصویربرداری، می‌توان مشخص کرد که آیا دیسک دچار فرسایش شده یا از جای خود خارج شده است. اسکن تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) به دلیل ارائه نمای باکیفیت از بافت‌های نرم، روش ارجح برای مشاهده دیسک است. در صورت عدم امکان MRI، سی‌تی‌اسکن یا سی تی میلوگرام نیز ممکن است در نظر گرفته شود.

برای تایید دیسک گردن به‌عنوان علت درد، معمولا باید نتایج سابقه بیمار، معاینه فیزیکی، تصویربرداری و تزریق تشخیصی با کنتراست تحت هدایت اشعه ایکس با یکدیگر مقایسه شوند.

دیسک گردن را چگونه درمان کنیم؟

درمان دیسک گردن بدون جراحی، برای کنترل درد امکان‌پذیر است. درمان‌های اولیه ممکن است شامل یک دوره کوتاه استراحت، داروهای ضددرد و فیزیوتراپی برای بهبود قدرت، انعطاف‌پذیری و وضعیت گردن باشد.

دیسک گردن - کلینیک امید

اصلاح فعالیت برای تسکین درد

دیسک گردن معمولا در زمان ایجاد اولیه یا در طول عودهای متناوب، مانند هنگام انجام فعالیت، بیشترین درد را به وجود می‌آورد. اگر درد گردن شدید باشد یا به بازو یا دست سرایت کند، یک دوره کوتاه استراحت و اصلاح فعالیت توصیه می‌شود. نمونه‌هایی از اصلاحات فعالیت، عبارت‌اند از:

  • خودداری از فعالیت‌های سنگین: مانند کار بدنی، بلندکردن اجسام سنگین یا ورزش‌های پر فشار
  • اجتناب از حرکات تشدیدکننده درد: مانند چرخاندن سر به یک طرف، خم‌شدن عمیق یا حرکات ناگهانی سروگردن
  • تغییر وضعیت خواب: استفاده از بالش مناسب، خوابیدن به پشت به‌جای پهلو یا شکم

به‌جای حذف کامل فعالیت، به دنبال فعالیت‌های جایگزین با تاثیر کم مانند پیاده‌روی آرام، شنا یا یوگا باشید.

درمان‌های دارویی

داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) می‌توانند به کاهش التهاب در بدن کمک کنند. ازآن‌جایی‌که بخش قابل‌توجهی از درد ناشی از دیسک به دلیل التهاب ریشه‌های عصبی و بافت‌های اطراف است، NSAIDs می‌توانند در تسکین این درد موثر باشند. NSAIDs بدون نسخه مانند ایبوپروفن ، ناپروکسن و استامینوفن معمولا اولین انتخاب برای درمان درد دیسک هستند.

فیزیوتراپی و تمرین درمانی

فیزیوتراپی، می‌تواند نقش مهمی در بهبود درد و عملکرد در افراد مبتلا به دیسک گردن ایفا کند. برخی از تمرینات تقویتی و کششی، عبارت‌اند از:

  • تقویت عضلات گردن: عضلات قوی‌تر با حمایت بهتر از ستون فقرات گردنی، به کاهش درد و بهبود ثبات کمک می‌کنند.
  • کشش عضلات گردن: کشش عضلات سفت و کوتاه‌شده می‌تواند در بهبود انعطاف‌پذیری و دامنه حرکتی سروگردن موثر باشد.
  • مدالیته های فیزیوتراپی: شامل جریان الکتریکی، لیزر پرتوان و کم توان، تکار تراپی، مگنت و الکترومگت، سوزن خشک، ماساژ درمانی و درمان های دستی هستند که ترکیب مناسبی از آنها به تشخیص پزشک متخصص طب فیزیکی و درد و فیزیوتراپیست قابل استفاده است.

فیزیوتراپیست شما، ممکن است تمرینات تقویتی دیگری را نیز برای عضلات مختلف گردن، شانه‌ها و پشت تجویز کند.

داروهای تزریقی

درصورتی‌که داروهای خوراکی و فیزیوتراپی نتوانند درد ناشی از دیسک را به‌طور کامل تسکین دهند، تزریق‌های درمانی به‌عنوان گزینه‌های جایگزین در نظر گرفته می‌شوند.

  • تزریق اپیدورال: در این روش، محلول استروئیدی به فضای اپیدورال (لایه بیرونی کانال نخاعی) تزریق می‌شود تا التهاب ریشه‌های عصبی را که ممکن است باعث درد شوند، کاهش دهد. این تزریق، رایج‌ترین نوع تزریق برای دیسک است.
  • تزریق انتخابی ریشه عصبی: در این روش، مخلوطی از استروئید و بی‌حس‌کننده در نزدیکی ریشه عصبی که تحت تاثیر دیسک قرار می‌گیرد و به درد می‌انجامد، تزریق می‌شود. این تزریق، علاوه‌بر تسکین درد می‌تواند به تشخیص دقیق‌تر عصب درگیر نیز کمک کند.

اغلب تزریقات برای گردن درد، با استفاده از فلوروسکوپی (هدایت اشعه ایکس) و رنگ کنتراست انجام می‌گیرد تا محل دقیق قرارگیری سوزن در ستون فقرات به‌طور دقیق مشخص شود و از آسیب به ساختارهای مهم مانند ریشه‌های عصبی، رگ‌های خونی و طناب نخاعی جلوگیری به‌عمل آید. بسیاری از افراد پس از تزریق دیسک، حداقل تا حدی از درد خود رهایی می‌یابند.

دیسک گردن - کلینیک امید

چه زمانی دیسک گردن باید جراحی شود؟

جراحی رفع فشار ستون فقرات گردنی که به آن دکمپرشن نخاعی نیز می‌گویند، به روش‌های مختلفی اطلاق می‌شود که برای رفع فشار روی نخاع یا ریشه‌های عصبی در ناحیه گردن به‌کار می‌رود. ریشه‌های عصبی، بخش‌های ابتدایی اعصاب هستند که از طریق سوراخ‌های بین مهره‌ها از نخاع خارج می‌شوند. جدیدترین روش عمل دیسک گردن، عبارت‌ است از:

  • لامینکتومی: در این روش، بخشی از استخوان (لامینا) از پشت مهره برداشته می‌شود تا فضای بیشتری برای به‌وجود آید.
  • فورامینوتومی: در این روش، استخوان یا سایر بافت‌هایی که سوراخ بین مهره‌ها را تنگ می‌کنند، برداشته می‌شود تا فضای بیشتری برای ریشه عصبی به وجود آید.
  • دیسککتومی: در این روش، دیسک آسیب‌دیده که به نخاع یا ریشه عصبی فشار وارد می‌کند، برداشته می‌شود.

از چه راهی بفهمیم دیسک گردن داریم؟

آگاهی از علائم دیسک، می‌تواند به شما در تشخیص زودهنگام و دریافت درمان مناسب کمک کند. علائم شایع دیسک‌های گردن، عبارت‌اند از:

  • گردن درد: این درد که معمولا در پشت یا کناره‌های گردن احساس می‌شود، می‌تواند از یک درد خفیف و حساس تا تیرکشیدن یا سوزش شدید متغیر باشد.
  • درد رادیکولار: این درد که ناشی از فشار بر روی عصب است، می‌تواند از گردن به سمت شانه، بازو، دست و انگشتان تیر بکشد. گاهی اوقات این امکان وجود دارد که با احساس گرما یا شوک الکتریکی همراه شود.
  • رادیکولوپاتی گردنی: فشردگی یا التهاب ریشه عصبی، می‌تواند به بی‌حسی یا ضعف در شانه، بازو، دست و انگشتان منجر شود. این مشکل، ممکن است با درد رادیکولار نیز همراه باشد.
  • تشدید علائم با حرکات خاص سر: فعالیت‌هایی مانند ورزش، بلندکردن اجسام سنگین یا چرخاندن و کج کردن سر به جلو، می‌توانند درد ناشی از دیسک را تشدید کنند.
  • سفتی گردن: درد و التهاب ناشی از دیسک دامنه حرکت گردن را محدود می‌کند و به سفتی و انعطاف‌پذیری کم می‌انجامد.

الگوهای خاص درد و ضعف عصبی، تا حد زیادی به محل دیسک شما بستگی دارد.

دیسک گردن

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورت تجربه هر یک از علائم زیر، باید دراسرع‌وقت به پزشک مراجعه کنید:

  • درد شدید و ناگهانی گردن به‌خصوص اگر با ضعف، بی‌حسی یا مشکلات تعادل همراه باشد.
  • تب یا سردرد همراه با گردن درد می‌تواند نشانه عفونت باشد.
  • اگر به دلیل سفت‌شدن عضلات گردن، قادر به لمس چانه با سینه خود نیستید.
  • ضعف یا بی‌حسی که به‌مرورزمان بدتر می‌شود، می‌تواند نشان‌دهنده آسیب عصبی جدی باشد.
  • اگر درد گردن شما با استراحت مطلق، داروهای مسکن بدون نسخه یا سایر درمان‌های خانگی بهبود نمی‌یابد.

علاوه‌بر موارد ذکرشده، در صورت تجربه هر یک از علائم زیر نیز باید به پزشک مراجعه کنید:

  • درد گردن که به سایر نقاط مانند شانه‌ها، بازوها، دست‌ها یا پاها ساطع می‌شود.
  • سفت‌شدن گردن که حرکت‌دادن سروگردن را دشوار می‌کند.
  • بی‌حسی یا سوزن‌سوزن‌شدن در بازوها، دست‌ها، انگشتان، پاها یا پاها
  • درد در هنگام سرفه، عطسه یا زور زدن
  • مشکل در انجام فعالیت‌های روزمره به دلیل درد یا ضعف گردن

جمع‌بندی

دیسک گردن، نقش مهمی در حمایت از ستون فقرات، جذب ضربه و حفظ تحرک گردن ایفا می‌کند. با افزایش سن، ساییدگی و پارگی دیسک‌ها می‌تواند به مشکلات جدی مانند دیسک منجر شود. در صورت بروز علائمی مانند درد، بی‌حسی یا ضعف در گردن، بازوها یا پاها، مراجعه به پزشک برای تشخیص زودهنگام و شروع درمان ضروری است. برای اقدام می‌توانید با کارشناسان کلینیک امید در ارتباط باشید.

مقالات مرتبط

ویدیوهای مرتبط