درد کمر
- اسپاسم یا گرفتگی عضلات فیله کمری
- التهاب مفاصل فاست
- فتق یا بیرون زدگی دیسک کمر
- پارگی دیسک (دیسکوپاتی)
- درد عصب سیاتیک یا رگ سیاتیک
- آرتروز استخوانی (استئوآرتریت)
- انحنای غیرطبیعی ستون فقرات مانند اسکولیوز و کیفوز
درد کمر یکی از شایعترین انواع دردهای ستون فقرات است که می‌تواند افراد زیادی را درگیر کند. این درد به ناراحتی در ناحیه پایین کمر تا استخوان دنبالچه و لگن اشاره دارد. درد کمر می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و در برخی موارد با علائمی مانند سفتی، ضعف عضلانی، بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن در پاها همراه است.
یکی از شایع ترین علل مراجعه افراد به کلینیک‌های طب فیزیکی و درد، ارتوپدها و جراحان مغز و اعصاب و ستون فقرات، درد کمر است. درد کمر به تنهایی یک بیماری نیست، بلکه نشانه ای از بیماری زمینه است! علل بسیار زیادی وجود دارد که موجب بروز کمردرد میشود. شایعترین علت آن، اسپاسم یا گرفتگی عضلات فیله کمری است. سپس عوامل دیگری مثل: التهاب مفاصل جانبی ستون فقرات، فتق یا بیرون زدگی دیسک کمر، تنگی کانال نخاع و غیره. اما آیا علل دیگری هم وجود دارد؟ بله، عللی از قبیل تومورهای نخاعی، تومور عضلات فیله کمری.
در این مقاله به طور کامل به علل کمر درد، تشخیص آن و روشهای درمانی غیرجراحی می‌پردازیم. پس تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
با توجه به شیوع و عوارض جانبی قابل توجه کمر درد خصوصا درد کمر شدید، توجه به این مشکل و یافتن راه‌های مناسب برای درمان و پیشگیری از آن از اهمیت بالایی برخوردار است. در ادامه علت‌های مختلف این درد را توضیح خواهیم داد.
می‌توان علائم کمردرد را به دو دسته کلی تقسیم کرد:
اگر چه اسپاسم یا گرفتگی عضلات فیله کمری، شایعترین عامل بوجود آورنده در دردهای نوع مکانیکال است، اما دردهای ناشی از التهاب مفاصل فاست (مفاصل خلفی جانبی) ستون فقرات نیز از علل مهم ایجاد درد هستند که در مجموع بخاطر ضعف فیله‌های عضلات کمری بوجود می‌آیند.
از طرفی فتق یا بیرون زدگی دیسک کمر است شایعترین عامل بوجود آورنده در دردهای نوع رادیکولار است که با عناوینی از قبیل پارگی دیسک (دیسکوپاتی)، عصب سیاتیک، رگ سیاتیک و غیره نیز نامبرده می‌شوند.
عوامل زیادی منجر به کمر درد می‌شوند که می‌توان آنها را به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد:
تشخیص درد کمر با معاینه فیزیکی توسط پزشک آغاز میشود. در طی معاینه، پزشک در مورد سابقه پزشکی و علائم شما سوال خواهد کرد و کمر شما را از نظر درد، حساسیت، دامنه حرکت و قدرت عضلانی معاینه می‌کند.
اولین و مهمترین گام در درمان موفق، تشخیص صحیح و دقیق عامل و یا عوامل بوجود آورنده درد در کمر و پا است. برای تشخیص از معاینه بالینی توسط پزشک متخصص، گزارش اسکن یا ام‌آر‌آی ساده، گزارش تصویر رادیولوگرافی ساده، گزارش تست عصب و عضله (EMG/NCV)، و گاهی انواع دقیق‌تر ام‌آر‌آی و سی‌تی‌اسکن استفاده میشود.
از آنجایی که کمر درد ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد، با توجه به علائم و محل درد، درمان‌های متفاوتی توسط پزشک متخصص تجویز میشود. در موارد خفیف همانطور که قبلتر گفته شد، با درمان‌های خانگی برطرف خواهد شد، اما همیشه اینطور نیست و باید برای رفع این درد به پزشک مراجعه کرد.
درمان درد کمر معمولاً از پله‌های مقدماتی و با ساده‌ترین روش‌ها شروع می‌شوند، مانند دارودرمانی، ورزش‌درمانی و آبدرمانی و انواع تکنیک های فیزیوتراپی تخصصی. در سال‌های اخیر داروهای بسیار مناسب و با عوارض اندکی برای استفاده در تسکین دردها ساخته شده‌اند. همچنین تکنیک‌ها و دستگاه‌های مختلف فیزیوتراپی براساس نیاز روز به بازار آمده‌اند که همگی میزان اثربخشی و نرخ موفقیت را تا حد قابل قبولی بالا برده‌اند. از این رو در بسیاری از بیماران، تنها همین اقدامات یعنی دارودرمانی، ورزش‌درمانی و فیزیوتراپی کاملاً موثر واقع شده و دیگر نیازی به پیشروی در گاه‌ها و پله‌های دیگر نیست! اما ممکن است در برخی افراد درد کمر ناشی از فتق دیسک کمر، بصورت مزمن‌تری باقی بماند. در اینجا با یک گام بالاتر در فرآیند درمانی پلکانی، روشهای جدید و موثرتری که جراحی نیستند و نیازی هم به بیهوشی ندارند، استفاده می‌شوند: از قبیل تزریق اپیدورال، لیزر داخل دیسک (PLDD)، اندوسکوپیک دیسککتومی و نوکلئوتومی توسط اوزون و غیره. که در روش اپیدورال از داروهای مختلفی مثل اوزون، کورتیکواستیروئید، پرولوتراپی استفاده میشود. در تمامی این متدهای غیرجراحی که نامبرده شد، در حدود 80 تا ۹۰ درصد افراد مبتلا به آسیب‌های دیسک کمر بهتر می‌شوند و فرآیند درمانی آنها در این مرحله پایان می‌یابد.
اما در درصدی معدودی از بیماران، ممکن است به این روش‌ها پاسخگو نباشند یا عوارض جانبی ناشی از آسیب‌های وارده به دیسک کمر منجر به آسیب به سایر نقاط بدن بویژه آسیب‌های نخاعی شوند. این افراد، در نهایت و با تشخیص پزشک متخصص خود، به عمل جراحی باز نیاز پیدا خواهند کرد.
برای کمر درد شدید معمولا احتیاج به مراجعه به پزشک است. اما در موارد خفیف که فرد مشکل خیلی خاصی نداشته باشد، با استفاده از روشهای درمانی ساد و با رعایت نکاتی در خانه می‌تواند درد خود را کاهش دهد. این درمان‌های خانگی شامل موارد زیر است:
پیشگیری، همیشه بهتر از درمان است. با به کارگیری عادت‌های ساده و اصولی در زندگی روزمره، می‌توانید از ابتلا به کمردرد یا تشدید آن پیشگیری کنید:
در این مقاله به طور کامل در مورد دردهای کمر و انواع درمان‌های آن توضیح دادیم. در صورت بروز کمر درد می‌توانید با مجموعه ما در تماس باشید. هدف کلینیک امید تشخیص به موقع بیماری و ارائه بهترین درمان با کمترین آسیب و هزینه به شماست. ما تمامی خدمات پزشکی و درمانی مرتبط با طب فیزیکی و توانبخشی، فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی، کاردرمانی و توانبخشی عصبی، و ارتوپدی فنی را ارائه می‌دهیم.